ο μετέπειτα Πατριάρχης, θα μπορέσει να εξηγήσει αυτό που βλέπεις. Ψάχνουν τον βρίσκουν και φέρνουν μπροστά στον πορθητή τον ταπεινό καλόγερο. Εκείνος, ύστερα από προσευχή, είπε: Βασιλιά με αυτά τα πέντε ανοιχτά δάκτυλα ο Θεός των Ρωμιών θέλει να δείξει ότι αν έστω και πέντε Ρωμιοί είχαν μείνει ακλόνητοι στην πίστη τους, όσο και να προσπαθούσες η Πόλη δεν θα έπεφτε στα χέρια σου. Αυτά είπε και το όραμα του Μωάμεθ εξαφανίστηκε….
Από το γεγονός που περιέγραψα στη μικρή αυτή εισαγωγή μου, φαίνεται, όπως βέβαια και από άλλα παρόμοια, ότι η πτώση της Πόλης δεν οφείλονταν στην αριθμητική και στρατιωτική υπεροχή των Τούρκων, αλλά στη σαπίλα και την διαφθορά που είχε επικρατήσει, ανάμεσα στους Ρωμιούς, ιδιαίτερα ανάμεσα στους Ρωμιούς άρχοντες, πολιτικούς και εκκλησιαστικούς, οι οποίοι στο μεγαλύτερο ποσοστό τους είχαν ξεπουλήσει για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα τα Ιερά και τα Όσια του γένους. Κι όλα αυτά ενώ για περισσότερα από χίλια χρόνια με κέντρο τη Νέα Ρώμη, την Κωνσταντινούπολη άνθισε ένας καταπληκτικός πολιτισμός, που τον ζήλευαν και Δυτικοί και Ανατολίτες. Ήταν τόση η λάμψη και η ακτινοβολία αυτού του πολιτισμού, που δεν χρειάστηκε να τον μεταφέρει αλλού το ίδιο το κράτος, όπως έκανε ο Μ. Αλέξανδρος με την εκστρατεία του ή οι αρχαίες ελληνικές πόλεις με τις αποικίες και το εμπόριο. Ερχόταν μόνα τους τα έθνη προς τη Κωνσταντινούπολη, θαμπωμένα από το μεγαλείο και το φως της ή για να γίνουν μαθητές της και να φωτισθούν ειρηνικά ή για να τη συντρίψουν από φθόνο με πόλεμο.
Να πως το εκφράζει ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς στον Δωδεκάλογο του Γύφτου:
Κι ήταν πέρα κάπου σε μια γη
σε πηγή λαών και χρόνων.
Και ήτανε στη Θράκη.
Κι ήταν όπου κόσμοι αντίμαχοι
με την ίδια ερωτόπαθη μανία
ν’ αγκαλιάσουνε λαχτάριζαν
την πανώρια Βοσπορίτισσα, τη μία
Σαν ακρίδες πέφταν οι λαοί,
μέλισσες εκεί λαοί πετούσαν.
Και ήταν η πανώρια, δύο γιαλών
αφροκάμωτη νεράιδα
κι ήσουν εσύ Πόλη, ώ Πόλη.
Όπως και να είχαν όμως τα πράγματα, η κατάληξη ήταν όντως πικρή. Η Κωνσταντίνου - πόλις, η δική μας πόλις, η πόλις των Ρωμιών, έπεσε στα χέρια του Τούρκου κατακτητή. Και το γένος το σκέπασε απ’ άκρη σ’ άκρη η μαύρη σκλαβιά. Ένας βάρβαρος τύραννος ήρθε να διαφεντέψει τις τύχες του Έθνους μας. Τι ντροπή….!!! Τι κατάντια…!!! Τι ταπείνωση…!!!
Εμείς όμως σήμερα γιορτάζουμε. 25η Μαρτίου. Διπλή Ανάσταση μέσα στη Σαρακοστή. Ημέρα διπλής χαράς, διπλής γιορτής για τη Ρωμιοσύνη. Ημέρα διπλής χαρμόσυνης υπενθύμισης για ολόκληρο τον Ελληνισμό. Γιορτάζουμε σήμερα τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, το μήνυμα της επί γης ελεύσεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
Το χαρμόσυνο μήνυμα του Θεού προς τον άνθρωπο, ότι πέρασαν οι αιώνες του σκότους και της απομάκρυνσής του από τον Παράδεισο. «Άγγελος πρωτοστάτης ουρανόθεν επέμφθη ειπείν τη Θεοτόκω το χαίρε.» Άγγελος Κυρίου στάλθηκε από τον Ουρανό να φέρει στην Υπεραγία Θεοτόκο το σωτήριο για τον άνθρωπο μήνυμα ότι σε εννιά μήνες να γεννήσει τον Σωτήρα του κόσμου.
Να η πρώτη χαρμόσυνη υπενθύμιση, αιτία της σημερινής μας χαράς.
Και είναι τούτη η χαρά δική μας πρώτα. Χαρά της Ρωμιοσύνης. Χαρά της Ορθοδοξίας. Χαρά του Ελληνισμού. Γιατί το δικό μας γένος ευλόγησε ο Θεός να γίνει κατά κύριο λόγο δέκτης και πομπός αυτού του μηνύματος. Του μηνύματος της μετάβασης της ανθρώπινης φύσης από το στάδιο του αδιεξόδου και της απελπισίας του σκότους της αμαρτίας, στο υπέρτατο επίπεδο της φερέλπιδος πορείας προς το φως της σωτηρίας.
Σκοτάδι και φως. Οι δύο βασικές έννοιες που συνδέονται άρρηκτα και με την δεύτερη χαρμόσυνη υπενθύμιση της σημερινής μέρας.
Από την άλωση της πόλης είχαν περάσει 400 περίπου χρόνια. Σ’ αυτό το χρονικό διάστημα η Ρωμιοσύνη πέρασε τα πάνδεινα. Καταστροφή και ερήμωση σκέπασαν κάθε Ελληνική γωνιά. Και βέβαια θα περίμενε κανείς οι Ρωμιοί να πιουν το πικρό ποτήρι της λήθης και να ξεχάσουν και Θρησκεία και γλώσσα και παράδοση. Αλλιώς όμως είχαν τα πράγματα. Όπως στο τζάκι κρατάμε φωτιά για το άλλο πρωί κρύβοντας κάρβουνα μέσα στη στάχτη, έτσι κατά θαυμαστό τρόπο κρατήθηκαν καλά κρυμμένα μέσα στα εσώψυχα όλων των Ελλήνων τα απαραίτητα στοιχεία που στοιχειοθετούν την ειδοποιό διαφορά του γένους μας από τους άλλους λαούς. Αυτή η διατήρηση της ταυτότητάς μας στο διάβα των 400 χρόνων μαύρης σκλαβιάς αποτέλεσε βασικό μοχλό του ξεσηκωμού του 1821. Μα δεν αρκούσε μόνο αυτό. Έπρεπε να βρεθούν και κάποια παλικάρια να εξωτερικεύσουν την αγανάκτησή τους και να τραγουδήσουν μαζί με τον Ρήγα Φεραίο τον πόθο τους για λευτεριά:
Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή
Παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή.
Μιας ώρας ελεύθερη ζωή πιο ακριβή από σαράντα χρόνων σκλαβιά και αναξιοπρεπή υπακοή στο θέλημα του Τούρκου κατακτητή. Και το πιο θαυμαστό είναι να διακρίνει κανείς μια τέτοια αξία σ’ ένα λαό που θα περίμενε να είχε συνταυτιστεί μετά από τόσους αιώνες με τον κατακτητή του. Σημαντικό βέβαια και αυτό το δεύτερο χαρακτηριστικό, ο πόθος για λευτεριά. Και πάλι όμως κάτι έλειπε. Το σκλαβωμένο γένος γνώριζε καλά ότι «Η ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΔΕΝ ΧΑΡΙΖΕΤΑΙ ΑΛΛΑ ΚΑΤΑΚΤΙΕΤΑΙ.»
Αν είχαμε μείνει με τα δύο προηγούμενα χαρακτηριστικά, τη διατήρηση δηλαδή της ταυτότητας του γένους και τον πόθο για λευτεριά, δεν θα καταφέρναμε ποτέ να απαλλαγούμε από τον τουρκικό ζυγό. Εκείνο το πετραδάκι, εκείνη η ψηφίδα, που έρχεται να ολοκληρώσει το υπέροχο ψηφιδωτό της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 είναι η αποκοτιά εκείνων των γενναίων. Είναι εκείνο το μεταφυσικό επίπεδο στο οποίο έφθασαν όλοι οι υπέροχοι, οι θαυμάσιοι εκείνοι Έλληνες, τολμώντας να τα βάλλουν με ολάκερη οθωμανική αυτοκρατορία, και μάλιστα κόντρα σε μια δύση που δεν έβλεπε με καθόλου καλό μάτι τέτοιους ξεσηκωμούς. Αυτό το τρίτο χαρακτηριστικό, η παράλογη τόλμη, δρα πλέον καταλυτικά. Είναι αυτό που ίδρυσε και οργάνωσε την Φιλική Εταιρία, είναι αυτό που οδήγησε στους τοπικούς μικρο-ξεσηκωμούς, είναι αυτό που οδηγεί το Μητροπολίτη Παλαιών Πατρών Γερμανό στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, σαν σήμερα 25η Μαρτίου του 1821, να ορκίσει τους οπλαρχηγούς και τα παλικάρια τους και ουσιαστικά να κηρύξει την ΑΝΑΣΤΑΣΗ της Ρωμιοσύνης, είναι αυτό που δημιουργεί τις αλυσωτές αντιδράσεις του ξεσηκωμού σε Στερεά Ελλάδα – Θεσσαλία – Ήπειρο – Μακεδονία, και που θα οδηγήσει τελικά στην απελευθέρωση του Γένους, στο άπλετο και ανέσπερο φως της πολυπόθητης λευτεριάς. Να λοιπόν και η δεύτερη χαρμόσυνη υπενθύμιση της σημερινής γιορτής.
25η Μαρτίου 1821. Κύλησε πολύ νερό από τότε στο αυλάκι της ιστορίας. Και βέβαια η αναφορά μας στην 25η Μαρτίου θα ήταν γόνιμο να συμπεριλάβει όχι μόνο την 25η Μαρτίου του 1821 αλλά κάθε 25η Μαρτίου, και τη σημερινή. Γιατί για τη Ρωμιοσύνη και την Ορθοδοξία, για τον Ελληνισμό, δεν έπαψαν, δεν παύουν ούτε σήμερα, και δεν θα πάψουν και στο μέλλον να δημιουργούνται όλες εκείνες οι προϋποθέσεις, κοινωνικές, πολιτισμικές, ιδεολογικές, θρησκευτικές, παρόμοιες των οποίων δημιούργησαν τον μεγάλο ξεσηκωμό του 1821. Ξέρετε τι αλλάζει μόνο, από γενιά σε γενιά; Ο τρόπος με τον οποίο βλέπουμε και εξηγούμε τα γεγονότα. Και βέβαια όταν βλέπει κανείς τα πράγματα αλλιώς, όταν δηλαδή δέχεται διαφορετικά τα ερεθίσματα είναι φυσικό να αντιδρά και με διαφορετικό τρόπο.
Μας δίνεται λοιπόν σήμερα η ευκαιρία, η ευλογημένη ευκαιρία, να κάνουμε μια σύγκριση του τότε με το σήμερα. Ας προσπαθήσουμε να δούμε τι μπορούμε να αντλήσουμε εμείς οι σημερινοί και σύγχρονοι Έλληνες, εμείς οι "ελεύθεροι" Έλληνες, από την αστείρευτη πηγή της Εθνικής Παλιγγενεσίας του 1821.
Και βέβαια εδώ θα μπορούσε να πει κάποιος: μα σήμερα δεν είμαστε υπόδουλοι, σήμερα έχουμε τη γλώσσα μας!!, έχουμε τη Θρησκεία μας!!, έχουμε τον πολιτισμό μας!!. Ε αυτό ας αναρωτηθούμε, τα έχουμε όλα αυτά; . Κι αν τα έχουμε, είναι άραγε αμιγώς δικά μας. Ο μεγάλος σημερινός εχθρός της Ρωμιοσύνης είναι η αλλοτρίωση. Είναι ο πιθηκισμός, η προσπάθεια να μιμηθούμε τον τρόπο ζωής ενός πολιτισμού που φαινομενικά ανθεί, μα που στην ουσία καταρρέει, γιατί στηρίζεται στα γυάλινα πόδια του υλισμού και της έλλειψης αξιών. Δυστυχώς δε τα τελευταία χρόνια βάλαμε και τους εκπροσώπους αυτού του πολιτισμού να διαφεντέψουν αυτόν τον τόπο. Κι εμείς; Τι πρέπει να κάνουμε;
Να τι μας αφήνει πνευματική διαθήκη ο Γέρος του Μοριά, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης «Σε σας μένει να είσαστε και να στολίσετε τον τόπο που εμείς ελευθερώσαμε: και για να γίνει τούτο, πρέπει να έχετε θεμέλιο της πολιτείας την ομόνοια, τη θρησκεία και τη φρόνιμη Ελευθερία». Δυστυχώς, είμαστε δέσμιοι των εξελίξεων. Η Παγκοσμιοποίηση άπλωσε τα Δίχτυα της παντού.
Αδέφια το μόνο που μας μένει είναι να παρακολουθούμε με άγρυπνο μάτι τις εξελίξεις. Να κρατήσουμε καλά κρυμμένες μέσα μας τις πανανθρώπινες αξίες του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας. Αυτές τις αξίες που τις δοκιμάσαμε στο διάβα των αιώνων και δε μας διέψευσαν. Τις ίδιες που μας κράτησαν και μας ανάστησαν ως Έθνος, ύστερα από τόσων αιώνων σκλαβιά. Αυτές που με πολύ κόπο και αξιοθαύμαστο σύστημα προσπαθούν να τις ξεριζώσουν από μέσα μας οι άσπονδοι δυτικοί φίλοι μας, γιατί γνωρίζουν καλά ότι είναι αυτές που μας κρατούν αιώνες τώρα πάνω στη γη αλώβητους από όλα εκείνα τα στοιχεία από τα οποία κινδυνεύει ο δικός τους ορθολογιστικός πολιτισμός.
Ξεκίνησα, όχι τυχαία, με το όραμα του Μωάμεθ, ούτε βέβαια τυχαία ανέφερα, ότι όταν ξεπούλησαν οι Ρωμιοί πρόγονοί μας, τα ιδανικά της Ορθοδόξου πίστεως και του Ελληνισμού, τότε πήρε ο Θεός την χάρη του από τον λαό του. Δυστυχώς σήμερα επαληθεύονται τα λόγια του Κωστή Παλαμά:
Και το γέλιο και το ψέμα το βασίλειο
που γεννήθηκε από σένα μεσ’ στον ήλιο,
κοίτα Θεέ!. Θα σέρνεται μπροστά
σε μπασλαμωμένη κουκουβάγια.
Μ’ όλα σου θα ζει τα χαμηλά,
με καμιά σου δε θα ζει μεγαλοσύνη,
κι οι προφήτες που θα προσκυνά,
νάνοι και αρλεκίνοι.
Και σοφοί του και κριτάδες
του άδειου λόγου οι τροπαιούχοι
και διαφεντευτάδες
κυβερνήτες του οι ευνούχοι.
Διαβάστε καλά και αναλύστε τους παραπάνω στοίχους. Και ας ευχηθούμε να μην χρειαστεί να υπερασπίσουμε και πάλι αυτά τα ιδανικά, μα αν χρειαστεί.... ας μεθύσουμε με τ’ αθάνατο κρασί του 21 για να δείξουμε και στους ντόπιους και στους ξένους ορθολογιστές, για δείξουμε σ’ όλο τον κόσμο πως,
Η μεγαλοσύνη στα Έθνη
δεν μετριέται με το στρέμμα
με της καρδιάς το πύρωμα
μετριέται και με αίμα.
ΖΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΙΟ ΥΠ-ΟΥΛΗ ΥΠ-ΟΔΟΥΛΩΣΗ ΠΟΥ ΥΠ-ΕΣΤΗ ΠΟΤΕ ΤΟ ΕΘΝΟΣ.
Καλή λευτεριά αδέλφιαπ. Φώτιος Βεζύνιας