ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΚΤΩΒΡΙΟ ΤΟΥ 1912
Κωνσταντίνος Χολέβας- Πολιτικός Επιστήμων
Έχουμε εισέλθει ήδη στον Οκτώβριο και η ιστορική μνήμη μας καλεί να ξαναμελετήσουμε τα θριαμβευτικά γεγονότα που συνέβησαν πριν από 100 ακριβώς έτη. Τον Οκτώβριο του 1912 η Ελλάς με Βασιλέα τον Γεώργιο Α΄, Αρχιστράτηγο τον Διάδοχο Κωνσταντίνο και Πρωθυπουργό τον Ελευθέριο Βενιζέλο μετέσχε στον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο και απελευθέρωσε ελληνικούς πληθυσμούς που ήσαν υπόδουλοι στους Οθωμανούς Τούρκους. Η συμμαχία των Ελλήνων, Σέρβων, Μαυροβουνίων και Βουλγάρων έδιωξε από τα Βαλκάνια την καταπιεστική τουρκική παρουσία. Από τις 5 Οκτωβρίου, που κηρύξαμε επισήμως τον Πόλεμο, ο στρατός μας προήλαυνε με ταχύτητα παρά την τουρκική αντίσταση και στις 26 Οκτωβρίου, ανήμερα του πολιούχου της Αγίου Δημητρίου, απελευθερώθηκε η Θεσσαλονίκη. Είχαν προηγηθεί οι μεγάλες μάχες στο Σαραντάπορο και στα Γιαννιτσά και οι μακεδονικές πόλεις ξανάβρισκαν μετά από αιώνες την ελευθερία τους. Η Μακεδονία παρά την παρουσία μειονοτήτων διαφορετικών φυλών και θρησκευμάτων ουδέποτε έπαυσε να αποτελεί πνευματικό και εμπορικό κέντρο του Ελληνισμού. Παρά τα ποικίλα συμφέροντα και τους εθνικισμούς των Μεγάλων η Ελλάς κατόρθωσε να αναγεννηθεί και να διπλασιασθεί εδαφικά και πληθυσμιακά.
Το πρώτο δίδαγμα από τον δοξασμένο εκείνο Οκτώβριο είναι η ανάγκη συμμαχιών για να αντιμετωπίζουμε τους εκάστοτε κινδύνους. Το 1912 η συνεργασία τεσσάρων Ορθοδόξων Χριστιανικών κρατών της Βαλκανικής έδιωξε οριστικά κάθε τουρκική παρουσία από την περιοχή μας. Χρήσιμο μάθημα για τους νεο-οθωμανιστές της εποχής, όπως ο Τούρκος ΥΠΕΞ κ. Νταβούτογλου που θα μας επισκεφθεί σε μία εβδομάδα. Αντί να ονειρεύεται εκείνος την αναβίωση της τουρκικής παρουσίας στη Βοσνία και αλλού, καλό θα ήταν να γνωρίζει ότι σήμερα η Ελλάς διατηρεί άριστες σχέσεις με τη Σερβία, το Μαυροβούνιο και τη Βουλγαρία, τους συμμάχους του 1912. Δεν απειλούμε κανέναν ούτε επιθυμούμε πολέμους. Αλλά προειδοποιούμε ότι τα νεο-οθωμανικά οράματα θα παραμείνουν στα χαρτιά είτε τα εκφράζουν Τούρκοι επίσημοι είτε τα ασπάζονται ριψάσπιδες κουλτουριάρηδες στη χώρα μας.
Το δεύτερο δίδαγμα είναι ότι οι Έλληνες μπορούμε να ξεπεράσουμε τις οικονομικές κρίσεις και τα μνημόνια όταν υπάρχουν υψηλά ιδανικά και στόχοι με ηθικό και πνευματικό περιεχόμενο. Η Ελλάς των νικηφόρων Βαλκανικών Πολέμων είχε αντιμετωπίσει το 1893 την πτώχευση επί Χαρ. Τρικούπη, είχε ηττηθεί στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 και είχε τεθεί το 1898 υπό μία μορφή τρόικας που λεγόταν τότε ΔΟΕ (Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος). Παρά την παρουσία οικονομικών ελεγκτών από έξι ευρωπαϊκές χώρες που έπαιρναν όλα τα έσοδα των κρατικών μονοπωλίων και των τελωνείων Πειραιώς και Λαυρίου, η χώρα ανορθώθηκε γρήγορα διότι πίστευε στη Μεγάλη Ιδέα. Στο χρέος των ελευθέρων Ελλήνων της μικρής Ελλάδος να ελευθερώσουν κάθε υπόδουλο αδελφό και όλα τα ελληνικά μέρη που κατείχοντο από τους Τούρκους. Με αυτό το ιδανικό οργανώθηκε επιτυχώς ο Μακεδονικός Αγώνας του 1903-1908, με αυτή την πίστη ξεκίνησαν τα ευζωνάκια μας από την Πελοπόννησο, τη Στερεά, τις Κυκλάδες, τα Επτάνησα και τη Θεσσαλία και νίκησαν σε τόσες μάχες το 1912 και το 1913. Αξίζει εδώ να τονισθεί και η μεγάλη προσέλευση εθελοντών από την Ομογένεια και από υπόδουλα μέρη του Έθνους.
Τρίτο δίδαγμα η εθνοκτόνος συνέπεια των διχασμών και της προσωπολατρείας. Τον Οκτώβριο του 1912 ο Πρωθυπουργός Βενιζέλος και ο Αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος έκαναν άριστα τη δουλειά τους υπέρ των εθνικών συμφερόντων και έγιναν αμέσως δημοφιλέστατοι. Μετά από τρία μόλις χρόνια βρέθηκαν επικεφαλής δύο αντιμαχομένων παρατάξεων στον Εθνικό Διχασμό που οδήγησε στη Μικρασιατική Τραγωδία. Σήμερα ορισμένοι καλλιεργούν νέους διχασμούς. Προς Θεού μην ξαναπέσουμε στην παγίδα.
Το ζητούμενο στις ημέρες μας δεν είναι απλώς να βρούμε πρακτικές λύσεις στα οικονομικά προβλήματα. Χρειαζόμαστε μία Νέα Μεγάλη Ιδέα για να βγούμε από τέλμα.
Χαίρετε εν Κυρίω
π. Φώτιος Βεζύνιας