Σάββατο 24 Δεκεμβρίου 2022

Η απογραφή

 Σχετική εικόνα

…Η Αλήθεια γεννιέται πάντα σ’ ένα «Σπήλαιο», και αναπαύεται σε μια «Φάτνη», κάτω από συνθήκες μιας «απογραφής»…, εμπρός στην αδυναμία ευρέσεως τόπου στο «αυτονόητο κατάλυμα»…. 

 
Γράφει ο π. Φώτιος Βεζύνιας

 

  Ήταν φορές που βαθειά μέσα του πλανιόταν το ερώτημα: «Άραγε πώς να ήταν η Σπηλιά στην οποία γεννήθηκε ο Χριστός; Σαν τι να έμοιαζε; Κι αν γεννιόταν σήμερα ο Μεσσίας, θα διάλεγε το ίδιο μέρος, την ίδια Φάτνη;»

     Σε ανύποπτο χρόνο, είχε ρωτήσει το γέροντα του. «Γέροντα υπάρχει ένα ίδιο «Σπήλαιο», σαν εκείνο που διάλεξε να γεννηθεί ο Σωτήρας;» Δεν περίμενε να του δοθεί απάντηση. Πέρασαν τόσα χρόνια από εκείνη τη νύχτα στη Βηθλεέμ… Πού να βρει κανείς ίδιο Σπήλαιο, ίδια Φάτνη! Μα ο γέροντας δεν τον απέλπισε. Του έδειξε τον τόπο… και το δρόμο… για να βρει… και τη «Βηθλεέμ»… και το «Σπήλαιο»… και τη «Φάτνη».

  Την πρώτη φορά άφησε στη μέση την προσπάθεια να φθάσει. Κιότεψε στο τελευταίο κομμάτι.. της διαδρομής.. Εκεί σε μια στροφή, ανοίχτηκε μπροστά του ένα δύσβατο μονοπάτι… Ήταν χειμώνας.. Έβρεχε… Όλα ήταν απόκοσμα μέσα στην ομίχλη… Ντροπή να το λες.. Μα κιότεψε... Φοβήθηκε.. και γύρισε πίσω… άπραγος.. 

  Τα λόγια του Ευαγγελίου ζωντανά στ’ αυτιά του.. «Ἐγένετο δὲ ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἐξῆλθε δόγμα παρὰ Καίσαρος Αὐγούστου ἀπογράφεσθαι πᾶσαν τὴν οἰκουμένην….καὶ ἐπορεύοντο πάντες ἀπογράφεσθαι, ἕκαστος εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν, ἀνέβη δὲ καὶ Ἰωσὴφ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας ἐκ πόλεως Ναζαρὲτ εἰς τὴν Ἰουδαίαν εἰς πόλιν Δαυΐδ, ἥτις καλεῖται Βηθλεέμ, διὰ τὸ εἶναι αὐτὸν ἐξ οἴκου καὶ πατριᾶς Δαυΐδ, ἀπογράψασθαι σὺν Μαριὰμ τῇ μεμνηστευμένῃ αὐτῷ γυναικί, οὔσῃ ἐγκύῳ.» (Λουκ. 2,1-3-4-5). Και παρακάτω: «ἐγένετο δὲ ἐν τῷ εἶναι αὐτοὺς ἐκεῖ ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ τεκεῖν αὐτήν, καὶ ἔτεκε τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον, καὶ ἐσπαργάνωσεν αὐτὸν καὶ ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν τῇ φάτνῃ, διότι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι.»(Λουκ. 2,6-7)

  Ο Άγιος Ευαγγελιστής Λουκάς περιγράφει ότι ο Μνήστωρ Ιωσήφ και η Παρθένος Μαριάμ, βρέθηκαν στη Βηθλεέμ, κάτω από το «καθεστώς» μιας «εκ δόγματος απογραφής»… και δεν θα έφταναν μέχρι το Σπήλαιο και τη Φάτνη αν δεν συνέβαινε το φοβερό για την τότε ανθρωπότητα, το «οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι.»

   Δεν βρέθηκε! για τον Ιωσήφ, τη Μαριάμ και το Θείο Βρέφος, τόπος να καταλύσουν. Για τούτο το λόγο τους υποδέχθηκε το ταπεινό Σπήλαιο, και έγινε ο επίγειος ουρανός στον οποίο ανεκλήθη ο Αχώρητος. Αυτό διδασκόμαστε και από την εμπειρία της Εκκλησίας. Η Αλήθεια γεννιέται πάντα σ’ ένα «Σπήλαιο», και αναπαύεται σε μια «Φάτνη», κάτω από συνθήκες μιας «απογραφής»…, εμπρός στην αδυναμία ευρέσεως τόπου στο «αυτονόητο κατάλυμα»…. 

   Με τις σκέψεις αυτές εγκατέλειψε την προσπάθεια της «αναζήτησης» της «Βηθλεέμ»… του «Σπηλαίου» και της «Φάτνης»…

  Άλλα όμως οι άνθρωποι επιλέγουν, και άλλα ο Κύριος κελεύει..

   Κύλησαν τα χρόνια. Η «αναζήτηση» της … «Βηθλεέμ», ξεθώριασε μέσα του. Όλα αυτά μέχρις ότου ακούστηκε από άκρου εις άκρον της γης η διαταγή μιας άλλης… «απογραφής». Τη «διαταγή».. δεν την συνέλαβε ανθρώπινος νους.. δεν την έγραψε ανθρώπινο χέρι… δεν την είπε ανθρώπινο στόμα… Η «διαταγή» είχε ουράνια προέλευση… «Πρέπει να απογραφείτε όσοι με αγαπάτε αληθινά. Πρέπει να δηλώσετε και να διαδηλώσετε την Αλήθεια της Πίστεως».

  Κάτω από αυτήν τη διαταγή βρέθηκε και πάλι στο δρόμο που οδηγούσε στον «τόπο απογραφής». Βρέθηκε στο δρόμο προς τη «Βηθλεέμ»… βρέθηκε στο δρόμο της αναζήτησης του «Σπηλαίου» και της «Φάτνης». Οι άνθρωποι είναι καμωμένοι να «απογράφονται» σε συγκεκριμένο «τόπο», σε συγκεκριμένο «χρόνο» και για συγκεκριμένο «λόγο».

  Πορεία προς τη «Βηθλεέμ» λοιπόν… όχι όμως, από απορία ή περιέργεια για το πώς άραγε να ήταν. Όχι. Τώρα έπρεπε να απογραφεί.. έπρεπε να ομολογήσει… την Αλήθεια… για την «Αλήθεια»…

   Πάλι Χειμώνας… πάλι νύχτα… πάλι κρύο.. πάλι πυκνή ομίχλη… πάλι μόνος.. πάλι μπροστά στο άγνωστο… πάλι… Μα τώρα δεν έχει άλλη επιλογή. Κάποιοι είπαν ότι έχει. Δεν έχει. Η διαταγή είναι σαφής. «Πρέπει να απογραφείτε όσοι με αγαπάτε αληθινά. Πρέπει να δηλώσετε και να διαδηλώσετε την Αλήθεια της Πίστεως».

   Βαδίζει το δρόμο που πριν λίγα χρόνια  τρόμαξε και μόνο στη θέα του… Δύσβατος δρόμος… Σκοτάδι… Ομίχλη… Μακριά ακούγονται ουρλιαχτά λύκων… και τσακαλιών… Δυσκολοπάτητο το μονοπάτι.. που οδηγεί στη «Βηθλεέμ» της «απογραφής»… στο «Σπήλαιο» και τη «Φάτνη». Το λίγο φώς που οδηγεί τα βήματά του, είναι το φως που αντανακλά από τις ρήσεις και τη «Στάση»… των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας…

   Δύσκολο, μα και χαρμόσυνο συνάμα… να απογραφείς σε μια τέτοια «απογραφή».

   Νύκτα ακόμα… μόνο οι αλλαγή των θορύβων, του αφήνει την υποψία, ότι φτάνει σε κάποια συστάδα σπιτιών.. Η μυρωδιά του καμένου ξύλου στο τζάκι… δίνει πλέον και την σιγουριά…. του τέλους του μονοπατιού…  Και τώρα; Νάναι άραγε εδώ η «Βηθλεέμ»; Τα σπίτια δεν φαίνονται από το σκοτάδι και το πυκνό δάσος. Που να βρεις πόρτα να κτυπήσεις!... Τέτοιες ώρες αφήνεσαι να οδηγεί τα βήματά σου ένα μυστηριώδες ένστικτο…

   Μια απόκοσμη φωνή του μιλά σιγανά στο αυτί… «Πήγαινε από δω.. όχι από κει… και πάλι… από δω…»

   Χριστούγεννα… Ησυχία… Χιονίζει… Τέτοια ησυχία που ακούγεται ο θόρυβος των νιφάδων καθώς ακουμπούν απαλά στο έδαφος.. Βήματα προσεκτικά μέσα στο σκοτάδι… Ένα φως θαμποφέγγει… Σα να του λέγει… έλα προς τα δω. Πηγαίνει κοντά.. Το καντηλάκι που έστελνε το φως.. μόλις ακόμα λίγο, και θα σβήσει με το τελείωμα του λαδιού… Μια χαμηλή πορτούλα, που ανοίγει εύκολα… Σκοτάδι.. «Εισελεύσομαι εις τον οίκον Σου, προσκυνήσω προς Ναόν Άγιόν Σου εν φόβω Σου».

   Τα λόγια από το κάθισμα του όρθρου των Χριστουγέννων ακούγονται καθαρά.. «Δεῦτε ἴδωμεν πιστοί, ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός, ἀκολουθήσωμεν λοιπὸν ἔνθα ὁδεύει ὁ ἀστήρ, μετὰ τῶν Μάγων Ἀνατολῆς τῶν Βασιλέων. Ἄγγελοι ὑμνοῦσιν, ἀκαταπαύστως ἐκεῖ. Ποιμένες ἀγραυλοῦσιν, ᾠδὴν ἐπάξιον. Δόξα ἐν ὑψίστοις λέγοντες, τῷ σήμερον ἐν Σπηλαίῳ τεχθέντι, ἐκ τῆς Παρθένου, καὶ Θεοτόκου, ἐν Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας».  Λες νάναι εδώ; Σκέπτεται. Λες να είμαι στο «Σπήλαιο»;

  Ένα σκαλοπάτι, δεύτερο, τρίτο… και νιώθει να πατάει σε ένα αλλόκοτο πάτωμα… Κάθε βήμα και ένα άλλο επίπεδο. Να ήταν άραγε έτσι και το πάτωμα του «Σπηλαίου»; Το φως από το μικρό κερί στο χέρι του ίσα που του επιτρέπει να διακρίνει αμυδρά τις γραμμές των αντικειμένων. Αυθόρμητα ψιθυρίζει… «… Ένας ναΐσκος!». Με βήματα προσεκτικά… μπαίνει στο Ιερό.. «Ἐν ταῖς λαμπρότησι τῶν Ἁγίων σου, πῶς εἰσελεύσομαι ὁ ἀνάξιος;»……

  Το φως μυστηριώδες… πλημμυρίζει το ξωκλήσι και το είναι του… Φως που βγαίνει σαν από πηγή, από τις καρδιές… των πιστών που γεμίζουν σιγά-σιγά το απόμερο Εκκλησάκι. Θεέ μου, τι φως!

  Είναι από εκείνες τις στιγμές που δεν μπορείς να διακρίνεις αν ονειρεύεσαι ή αν ζεις πραγματικά το γεγονός. Το τρίτο κάθισμα του όρθρου των Χριστουγέννων γεμίζει με ελπίδα το είναι του:

«Ὁ ἀχώρητος παντί, πῶς ἐχωρήθη ἐν γαστρί; ὁ ἐν κόλποις τοῦ Πατρός, πῶς ἐν ἀγκάλαις τῆς Μητρός, πάντως ὡς οἶδεν ὡς ἠθέλησε καὶ ὡς, ηὐδόκησεν, ἄσαρκος γὰρ ὢν, ἐσαρκώθη ἑκών, καὶ γέγονεν ὁ Ὢν, ὃ οὐκ ἦν δι’ ἡμᾶς, καὶ μὴ ἐκστὰς τῆς φύσεως, μετέσχε τοῦ ἡμετέρου φυράματος. Διπλοῦς ἐτέχθη, Χριστὸς τὸν ἄνω, κόσμον θέλων ἀναπληρῶσαι.»

  Η ματιά του πέφτει στην Πλατυτέρα… «Μυστήριον ξένον… Θρόνον Χερουβικόν την Παρθένον….».

   Ξεκίνησε για να «απογραφεί»… και βρέθηκε μέσα σ’ αυτόν τον απόμακρο και απόκοσμο ναΐσκο…

«Χριστὸς γεννᾶται, δοξάσατε. Χριστὸς ἐξ οὐρανῶν, ἀπαντήσατε. Χριστὸς ἐπὶ γῆς, ὑψώθητε. ᾌσατε τῷ Κυρίῳ πᾶσα ἡ γῆ, καὶ ἐν εὐφροσύνῃ, ἀνυμνήσατε λαοί, ὅτι δεδόξασται.»

  Χριστός γεννάται!... Παράδοξο !!!… Είναι το «Σπήλαιο».. είναι η «Φάτνη»..  Βρήκε τη «Βηθλεέμ»!....

  Στέκεται μπρός στην Αγία Πρόθεση. Ψιθυρίζει: «Ετοιμάζου Βηθλεέμ, ήνοικται πάσιν η Εδέμ, Ευτρεπίζου Εφραθά, ότι τό ξύλον τής ζωής, εν τώ Σπηλαίω εξήνθησεν εκ τής Παρθένου, Παράδεισος καί γάρ, η εκείνης γαστήρ, εδείχθη νοητός, εν ώ τό θείον φυτόν, εξ ού φαγόντες ζήσομεν, ουχί δέ ως ο Αδάμ τεθνηξόμεθα, Χριστός γεννάται, τήν πρίν πεσούσαν, αναστήσων εικόνα.»

   Διαβάζει τα ονόματα των πιστών πάνω στο Άγιο Δισκάριο… «Μνήσθητι Κύριε των δούλων Σου».

   «Απογραφή». Η «Απογραφή» των Ορθοδόξων Χριστιανών.

«Εὐφραίνεσθε Δίκαιοιοὐρανοὶ ἀγαλλιᾶσθεσκιρτήσατε τὰ ὄρηΧριστοῦ γεννηθέντοςΠαρθένος καθέζεταιτὰ Χερουβὶμ μιμουμένηβαστάζουσα ἐν κόλποιςΘεόν Λόγον σαρκωθένταΠοιμένες τὸν τεχθέντα δοξάζουσιΜάγοι τῷ Δεσπότῃ δῶρα προσφέρουσινἌγγελοι ἀνυμνοῦντες λέγουσινἈκατάληπτε Κύριεδόξα σοι

  Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος…

  Το φως έντονο..

  «Ἀγαπήσωμεν ἀλλήλους, ἵνα ἐν ὁμονοίᾳ ὁμολογήσωμεν»

  Να η «Απογραφή»…

«Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαυτοῦ µαθηταῖς· πᾶς ὅστις ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὁμολογήσω κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. ὅστις δ᾿ ἂν ἀρνήσηταί με ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ἀρνήσομαι αὐτὸν κἀγὼ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς.» (Ματθ. Ι΄ 32-33).

  Γιατί αυτό είναι η «Απογραφή». Το να ομολογούμε και να βιώνουμε «την Αλήθεια της Αληθούς Πίστεως». Τότε βρίσκουμε τη «Βηθλεέμ».. τότε συναντάμε το «Σπήλαιο» και τη «Φάτνη».

  Τότε «απογραφόμενοι» μετέχουμε και στο Υπέρλογο Γεγονός της Γεννήσεως του Σωτήρος Χριστού.

Χριστός ετέχθη – Αληθώς ετέχθη.

Αμήν.