Τό Μεγάλο Σχίσμα στήν Ὀρθοδοξία καί οἱ συνέπειές του

Τοῦ Χαράλαμπου Βουρουτζίδη

 

 

Οἱ τέσσερεις ἄγγελοι, πού στέκουν στά σημεῖα τοῦ τετραπέρατου κόσμου κρατώντας τούς τέσσερεις ἀνέμους, σάν «εἶδαν ν᾽ ἀνεβαίνει ἀπό τή θάλασσα ἕνα θηρίο, μέ δέκα κέρατα κι ἑφτά κεφάλια», πού τούς κατοίκους τῆς γῆς μέ τίς τερατουργίες του προσπαθοῦσε νά παραπλανήσει, ἄφησαν τούς θυελλώδεις ἀνέμους τῆς διχόνοιας ἐλεύθερους, καί ὅσοι ἀπό κακίες κυοφοροῦν θά γεννήσουν δυστυχίες.

Ὅπως καί μέ τή σύνοδο τοῦ Κολυμπαρίου, ἔτσι καί μέ τήν αὐτοκεφαλία στή νεοπαγή ἐκκλησία, πού πρόσφατα ἔχει δημιουργηθεῖ στήν Οὐκρανία ἀπό σχισματικούς, «αὐθόρμητα» στρατεύθηκαν στό Φανάρι, γιά συστηματική «πληροφόρηση», παραπληροφόρηση καί προπαγάνδα διάφοροι ἄρχοντες ὀφφικιάλιοι τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλως, ὅπως ὁ «ἐπί τῶν γονάτων», ὁ «ἐπί τῶν δεήσεων», ὁ «δεποτάτος», ὁ «ἐπί τῆς ποδέας», «ἄρχοντες προστάτες τῶν γραμμάτων!», ἀρχιμανδρίτες πού κοιμοῦνται τόν ὕπνο τοῦ δικαίου μέ ἕνα καί μοναδικό ὄνειρο καί, βεβαίως-βεβαίως, περιώνυμοι καθηγητές τῶν «Θεολογικῶν» Σχολῶν πού κάποιοι, τί σύμπτωση! τυχαίνει νά εἶναι Μητροπολίτες ἤ τιτουλάριοι ἐπίσκοποι Μητροπόλεων τοῦ Κωνσταντινουπόλεως, ὅπως ὁ ἐπίσκοπος Ἀβύδου Κύριλλος Κατερέλος.

Καί τί δέν γράφουν σέ ἀπολογητικοῦ χαρακτήρα μελέτες καί ἄρθρα τους, λιβανίζοντας μᾶλλον παρά ὑποστηρίζοντας τόν κ. Βαρθολομαῖο πώς «Ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος, [ὄχι ἡ Σύνοδος!] δέν ἀποφασίζει ἐπιπόλαια καί βιαστικά», ὅτι «Ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος [ὄχι ἡ Σύνοδος!] ξέρει καί θά κάνει τό κάθε πρᾶγμα στήν ὥρα του» καί πώς «Τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ἔπραξε κανονικά καί ἐκκλησιαστικά, [ἐνεργώντας] ὄχι μέ πολιτική σκέψη, ἀλλά μέ ἁγιοπνευματική σοφία [στήν χορήγηση αὐτοκεφαλίας στήν ἐκκλησιαστική σέχτα τῆς Οὐκρανίας]».

Τελευταῖος (;) στή σειρά τῶν στρατευμένων στήν ὑποστήριξη τῆς ἀλήθειας τοῦ Φαναρίου, ὁ Ἐπίσκοπος Ἀβύδου Κύριλλος. Στήν μακροσκελέστατη μελέτη του: «Ὁ Θρόνος τῆς Κωνσταντινουπόλεως στό Πηδάλιο καί τό Πατριαρχεῖο Μόσχας», μελέτη τήν ὁποία δημόσια ἐπαίνεσε ὁ κ. Βαρθολομαῖος, προσπαθεῖ μέ κάθε τρόπο νά ἀπαξιώσει τόν Ἅγιο Νικόδημο ὡς ἔγκριτο κανονολόγο. Ὁ ἐπίσκοπος Ἀβύδου, προτάσσοντας τίς λέξεις ἀντί τῆς οὐσίας, ἀφοῦ στά σοβαρά ὑποστηρίζει πώς «μετά τήν ἀναγνώριση τῆς κανονικότητας στίς δύο πρώην σχισματικές Ἐκκλησίες (τῆς Οὐκρανίας)...ἀνήκει..ἡ πλειοψηφία τοῦ οὐκρανικοῦ λαοῦ!», στή συνέχεια, μέ τό φαναριώτικο σκεπτικό πώς ἡ «προσδοκία τῆς κανονικῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἡ ἄρση τῶν Σχισμάτων», μέμφεται τούς ὀρθοδόξους θεολόγους πού, στηριγμένοι σέ Ἱερούς Κανόνες μέ Οἰκουμενικό κῦρος, ὅπως οἱ ΛΒ, καί ΛΓ´ τῆς ἐν Λαοδικείᾳ Τοπικῆς Συνόδου, Ι´, ΜΕ´ καί ὁ ΙΑ´ τῶν Ἁγ. Ἀποστόλων, ὁ ὁποῖος συγκεφαλαιώνει τά ὅσα διατάζουν οἱ προηγούμενοι Ἱεροί Κανόνες ὁρίζοντας «Εἴ τις καθῃρημένῳ, κληρικός ὤν, κληρικῷ συνεύξηται, καθαιρείσθω καί αὐτός», ὑπερασπίζονται τήν Ὀρθόδοξη διδασκαλία, πού πράγματι ἐξομοιώνει τήν κοινωνία μέ σχισματικούς μέ τή συμμετοχή στό Σχίσμα.

Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ὁ μοναδικός ὑπομνηματιστής τοῦ Πηδαλίου, κατά τόν βιογράφο τοῦ Ἁγίου Ἱερομόναχο Εὐθύμιο, προκαλεῖ μέ τά ἁγιοπνευματικά ἑρμηνευτικά σχόλιά του στούς Ἱερούς Κανόνες ἀξεπέραστο πρόβλημα στόν ἐπίσκοπο Ἀβύδου Κύριλλο, ὁ ὁποῖος, στήν προσπάθειά του νά ὑποστηρίξει μέ κάθε θυσία τήν ἄσκηση Ἐκκλήτου ἀπό τήν ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως πέραν τῶν ὁρίων της καί, προκειμένου νά προαγάγει τόν κ. Βαρθολομαῖο σέ «Κριτή τῆς Οἰκουμένης», καταφεύγει στήν ὕβρη τοῦ Ἁγίου καί στήν ἀπαξίωση τοῦ μεγαλύτερου ἀπό τούς νεώτερους κανονολόγους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.

Ὁ Ἐπίσκοπος Ἀβύδου Κύριλλος, ἀδυνατώντας νά ἀντιμετωπίσει τό κῦρος τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου ὡς Ἁγίου καί ταυτόχρονα ἔγκριτου κανονολόγου, ἀποφεύγει συστηματικά στή «μελέτη» του νά ἀναφερθεῖ ὀνομαστικά στόν Πατέρα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ὅταν κρίνει τά σχόλιά του μιλώντας ἀόριστα, καί σαφῶς ὑποτιμητικά, γιά «συντάκτες» ἤ «συγγραφεῖς» τῶν σχολίων τοῦ Πηδαλίου.

Σέ ἑβδομήντα τέσσερις σελίδες, γεμᾶτες λέξεις, ὁ ἐπίσκοπος Κύριλλος καταφέρνει κάτι μοναδικό. Δέν ἀναφέρει οὔτε ΜΙΑ φορά τό ὄνομα τοῦ σπουδαιότερου στά νεότερα χρόνια κανονολόγου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτη. Τό σχεδόν ἁγιομαχικό μένος τοῦ ἐπισκόπου Ἀβύδου Κυρίλλου ἐναντίον τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου εἶναι τραγικό, καθώς τό ὄνομα τοῦ Ἁγίου ὁ στρατευμένος στήν «φαναριώτικη ἀλήθεια» ἐπίσκοπος τό παραλείπει ἀκόμα καί στίς βιβλιογραφικές παραπομπές!

Στήν ἀτυχέστατη «μελέτη» ἀποδόμησης τοῦ κύρους τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου ὡς κανονολόγου ὁ ἐπίσκοπος Κύριλλος Κατερέλος, ἀφοῦ πρῶτα παραθέτει ἑρμηνεῖες κανόνων πού τόν βολεύουν, τελικά ἀποφαίνεται πώς «αὐθεντικός ἑρμηνεύς τῶν κανόνων εἶναι ἡ ἴδια ἡ Ἐκκλησία, ἡ ὁποία ἐθέσπισε, ἑρμήνευσε καί ἑρμηνεύει, ἐφήρμοζε καί ἐφαρμόζει τούς Ἱ. Κανόνες διαμορφώνοντας τήν κανονική της παράδοση».

Ἐάν ὅμως ἔτσι ἔχουν τά πράγματα, τότε γιατί κουράζεται ὁ ἐπίσκοπος Ἀβύδου Κύριλλος, προσπαθώντας μάταια νά ἀναιρέσει τήν ἁγιοπνευματική ἀπόφανση τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου στήν ἑρμηνεία τῶν κανόνων 9 καί 17 τῆς Συνόδου τῆς Χαλκηδόνας; Ἀντί νά ἀφιερώνει χρόνο, προκειμένου νά γεμίσει ἑβδομήντα τέσσερις σελίδες μέ λεκτικές ἀκροβασίες, γιά νά ἀποτύχει τελικά στήν ἀνασκευή ΜΙΑΣ ἑρμηνευτικῆς ὑποσημείωσης στό Πηδάλιο γραμμένης ἀπό τόν Ἅγιο Νικόδημο, γιατί δέν εἰσηγεῖται μέ μιά νέα του μελέτη στήν «φιλόστοργον Μητέρα καί ἀρχήν τῶν Ἐκκλησιῶν, «Τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον [πού] εἶναι ἡ ζύμη, ἥτις ζυμοῖ ὅλην τήν Ὀρθοδοξίαν» τήν ἔκδοση ἑνός «Τόμου», μέ τόν ὁποῖο θά ὁρίσει στό χριστεπώνυμο πλήρωμα τῆς Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας, αὐτό πού διά ζώσης διαλαλοῦν ὁ Πατριάρχης καί οἱ περί αὐτόν, πώς, δηλαδή, οἱ Ἅγιοι τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶναι «ἀτυχῆ θύματα τοῦ ἀρχεκάκου ὄφεως» καί διά τοῦτο «ὀφείλομεν ἐνώπιον τοῦ δικαιοκρίτου Θεοῦ, ὅπως ἐπανορθώσωμεν τά σφάλματα ἐκείνων»!, ὅταν ἀποφαίνονται καί πράττουν διαφορετικά ἀπ᾽ ὅ,τι συμφέρει στόν σημερινό «πατρικό οἶκο διά πάντα Ὀρθόδοξον Χριστιανόν»;

Ὅμως, ὁ ἐπίσκοπος Ἀβύδου Κύριλλος χάνει τό μέτρο καί καταργεῖ τά προσχήματα, ὅταν διαπιστώνει πώς κανένα ἀπό τά ἐπιχειρήματά του δέν μπορεῖ νά ἀναιρέσει τή στερεά ἀπόφανση τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου στήν ἑρμηνεία τῶν κανόνων 9 καί 17 τῆς Συνόδου τῆς Χαλκηδόνας, γι᾽ αὐτό καί καταφεύγει, σάν νά μήν εἶναι ἐπίσκοπος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, στήν προσβολή τοῦ Ἁγίου θέτοντας ἐν ἀμφιβόλῳ τή βάση ἁγιότητάς του. «Οἱ γάρ πονηρά ἐρωτῶντες οὐ τολμῶσιν ἀνακεκαλυμμένην εἰσάγειν τήν ἐρώτησιν». Μέ ἐρώτημα ἀσεβές, θρασύ καί αὐθάδες ὁ Ἀβύδου Κύριλλος ἀμφισβητεῖ τή «μοναχική σεμνότητα τῶν σχολιαστῶν», δηλαδή, τή σεμνότητα τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου. Καί τοῦτο, διότι ὁ Ἅγιος Νικόδημος ἁγιοπνευματικά ὑποστηρίζει ὅτι ὁ ἐπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως δέν ἔχει δικαίωμα Ἐκκλήτου ἔξω ἀπό τά ὅρια τῆς ἐπισκοπῆς του!

Ἐάν ἦταν ἀνθρωπίνως δυνατό νά ἀνασκευαστεῖ ἡ ἁγιοπνευματική ἀπόφανση τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου στό σχολιασμό τῶν Ἱερῶν Κανόνων, θά τό εἶχε κάνει ὁ κ. Βλάσιος Φειδᾶς τόσο στίς παλαιότερες ἐπιστημονικές ἐργασίες του, ὅπου ὑποστηρίζει, στηριγμένος στήν ἑρμηνεία τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου πώς: «Ἡ μεταγενεστέρα πρᾶξις τῆς Ἐκκλησίας εὐνοεῖ τήν διεκδίκησιν τοῦ ἐκκλήτου, ἀλλ᾽ οἱ κανόνες θ´ καί ιζ´ δέν θεμελιοῦν τοῦτο κανονικῶς» ὅσο καί, κυρίως, στήν στρατευμένη ἐκδοχή ἑρμηνείας τῶν κανόνων 9 καί 17 τῆς Συνόδου τῆς Χαλκηδόνας, ὅπου, ἐνῶ μνημονεύει ὅλους τούς κανονολόγους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἀποφεύγει ἐπιμελῶς κάθε ἀναφορά στό Πηδάλιο καί, βέβαια, δέν ἀγγίζει τήν ἁγιοπνευματική ἀπόφανση τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου στούς κανόνες 9 καί 17 τῆς Συνόδου τῆς Χαλκηδόνας, τραυματίζοντας, μέ αὐτήν τήν ἐνσυνείδητη παράλειψη, τήν ἀξιοπιστία τοῦ πολυσέλιδου πονήματός του: «Ἡ Συνοδική πράξη τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου (1686) καί ἡ Αὐτοκεφαλία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας».

Τέλος αὐτό πού γράφει ὁ ἐπίσκοπος Ἀβύδου Κύριλλος, μετά τήν προσβολή τῆς μοναχικῆς σεμνότητος τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου, ὅτι δηλαδή «ἀσφαλῶς δέν κρίνονται τά πρόσωπα ἀλλά οἱ θέσεις τους» μόνο τόν Ἅγιο Νικόδημο δέν ἐκθέτει.

Μέ τέχνη φαναριώτικη, ἀφοῦ ὁ ἐπίσκοπος Ἀβύδου Κύριλλος ταυτίζει τά πρεσβεῖα Τιμῆς μέ τό Πρωτεῖο, προσποιούμενος πώς δέν γνωρίζει ὅτι τά πρεσβεῖα δηλώνουν Ἱεράρχηση ἐνῶ τό Πρωτεῖο Κυριάρχηση, μεταφέρει τό Πρωτεῖο ὄχι στό Πρόσωπο ἀλλά στόν Θρόνο, ἀφοῦ «οὐδέποτε ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης ἵσταται ὑπεράνω τῆς συνοδικῆς λειτουργίας τῆς Ἐκκλησίας»!

Συμπερασματικά, κατά τόν θεοφιλέστατο ἐπίσκοπο Κύριλλο, πού ἀρνεῖται τή συναρίθμηση στήν Πενταρχία τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας, ὅταν ὁ Κωνσταντινουπόλεως βρίσκεται σέ μιά Πανορθόδοξο ἤ Μείζονα Σύνοδο «λειτουργεῖ ὡς ἴσος πρός ἴσους»! Ἐνῶ, ὅταν ἀσκεῖ τά προνόμια πού ἔχει ἀπό τούς Ἱ. Κανόνες (ἀκόμα καί αὐτά πού δέν θεμελιώνονται κανονικῶς;), τότε «ἡ ὑπεροχή τοῦ θρόνου τῆς Κωνσταντινουπόλεως εἶναι ἀδιαμφισβήτητη!».

Τέλος, ὁ ἐπίσκοπος Ἀβύδου Κύριλλος διαφοροποιεῖται, ἄν ὄχι ἀπ᾽ ὅλους τούς Μητροπολίτες τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τουλάχιστον ἀπό τούς περισσότερους, ὑποστηρίζοντας πώς «ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως δέν διαθέτει Πρωτεῖο πού νά μπορεῖ νά ἔχει ἔρεισμα καί ἀναγωγή τριαδολογική». Ὅμως, ἕνας ἄλλος «ἀντικειμενικός» κονδυλοφόρος, ὁ ᾽Αρχιμ. Βασίλειος Μπακογιάννης, προκειμένου νά ὑποστηρίξει τό ἀλάνθαστο τῶν ἀποφάσεων τοῦ κ. Βαρθολομαίου καί γιά νά ἀντιμετωπίσει τήν «προπαγάνδα» ἡ ὁποία κατά τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη «ἐκπορεύεται ἐκ τοῦ Βορρᾶ», γράφει πώς ὁ «Πρῶτος ἀκόμα καί στήν Ἁγία Τριάδα, ἔχει τόν ῾῾πρῶτο᾽᾽ λόγο! Ὁ Πατήρ μου μείζων ἐστίν, εἶπε ὁ Ἰησοῦς γιά τόν Θεό Πατέρα Του! Ἀναγνώρισε δηλαδή τήν ῾῾ἀνωτερότητά᾽᾽ Του καί δέν ἔμεινε σ᾽ αὐτό. Κατά τόν ἐπίγειο βίο Του, ὄντας Θεός, Τοῦ ἀπέδιδε τιμή καί σεβασμό»! καί ἀκόμη, «ἀφοῦ ὁ Πρῶτος, ἀκόμα καί στήν Ἁγία Τριάδα, ἔχει τόν ῾῾πρῶτο᾽᾽ λόγο ὁ Πατριάρχης μας ὡς Ἀρχιερέας, μπορεῖ νά εἶναι ἴσος μεταξύ ἴσων, δέν παύει ὅμως νά εἶναι ὁ πρῶτος μεταξύ τῶν ἴσων, καί ἄρα (ἄκουσον-ἄκουσον!) δέν εἶναι ἰσάξιος! οὔτε μέ τόν δεύτερο, πολύ δέ περισσότερο, οὔτε μέ τόν τρίτο κ.λ.π»! Ὁ π. Β. Μπακογιάννης μέ τά λεγόμενά του ἐμπλουτίζει τήν κακοδοξία τοῦ Μητροπολίτη Προύσης Ἐλπιδοφόρου πού ὑποστηρίζει ὅτι ὁ «ἑκάστοτε Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως... ὡς ἀρχιερεύς εἶναι μέν πρῶτος ῾῾μεταξύ ἴσων᾽᾽, ὡς Κωνσταντινουπόλεως ὅμως καί συνεπῶς ὡς Οἰκουμενικός Πατριάρχης, εἶναι πρῶτος δίχως ἴσων».

Ὅμως, πέρα ἀπό αὐτούς τούς θεολογικούς παραλογισμούς πώς ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος «δέν εἶναι ἰσάξιος! οὔτε μέ τόν δεύτερο, πολύ δέ περισσότερο, οὔτε μέ τόν τρίτο κ.λπ.» ὁ π. Β. Μπακογιάννης δηλώνει σαφῶς ὅτι τό φαναριώτικο δόγμα του «Πρῶτος ἄνευ ἴσων» ἔχει τριαδολογική βάση! Σέ ἀντίθεση μέ τόν ἐπίσκοπο Ἀβύδου Κύριλλο πού ἑδράζει τήν ψευδοδιδασκαλία τοῦ τάχα ἀρχαίου ἐκκλησιολογικοῦ δόγματος «Πρῶτος ἄνευ ἴσων» πάνω στήν εἰκασία μιᾶς κοσμολογικῆς ἀξίας τοῦ Κωνσταντινουπόλεως συμπλεκόμενης μέ τήν δῆθεν ἀδιαμφισβήτητη ὑπεροχή του, ὅταν ἀσκεῖ τά προνόμια, πού νομίζει πώς ἔχει ἀπό τούς Ἱ. Κανόνες.

Ὅμως, ἡ οὐσία προηγεῖται τῶν λέξεων, λέγει ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος, καί ἡ οὐσία εἶναι πώς ὅσες σελίδες καί ἄν γεμίσουν μέ «πατριαρχικά ἐπιχειρήματα», τό Μεγάλο Σχίσμα εἶναι τετελεσμένο γεγονός, μέ τρομακτικές συνέπειες στήν πνευματική οἰκουμενικότητα ἑνός θεσμοῦ, πού συνεῖχε γιά αἰῶνες τά μέλη τῆς Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Τό Μεγάλο Σχίσμα ἔχει μεσοπρόθεσμες καί μακροπρόθεσμες συνέπειες στό σῶμα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Τοῦτο αὐτό ἐπίσημα βεβαιώνει, μέ πατριαρχικό γράμμα, ὁ Μόσχας καί Πασῶν τῶν Ρωσιῶν Κύριλλος, στήν ὕστατή του προσπάθεια νά προλάβει τίς ὀλέθριες συνέπειες γιά τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ἀπό τήν ἐτσιθελική ἐκχώρηση τῆς αὐτοκεφαλίας στήν νεοπαγή ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας, δηλώνοντας μέ ἔμφαση στόν κ. Βαρθολομαῖο πώς, ἐάν πράξει κατά τίς προθέσεις του, θά στερηθεῖ «διά παντός τῆς δυνατότητος νά ὑπηρετεῖ τήν ἑνότητα τῶν Ἁγίων τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησιῶν, θά παύσει νά εἶναι Πρῶτος ἐν τῇ Ὀρθοδοξίᾳ μετά τῶν ἑκατομμυρίων αὐτῆς πιστῶν, ἐνῶ αἱ ταλαιπωρίαι, ἄς θά προκαλέσει εἰς τούς Ὀρθοδόξους Οὐκρανούς, θά [τόν] ἀκολουθήσουν εἰς τό Φοβερόν Κριτήριον τοῦ ἀδεκάστου Κυρίου».

Στίς προβλεπτές συνέπειες ἐφαρμογῆς ἀπό τόν κ. Βαρθολομαῖο τῆς ἐντολῆς τοῦ Χριστοῦ «ἀπόδοτε τά τοῦ Καίσαρος τῷ Καίσαρι καί τά τοῦ Θεοῦ τῷ Θεῷ» στήν Οὐκρανία πού, κατά τόν Ἄρχοντα Ἀκτουάριο τοῦ Πατριαρχείου Ἀθ. Ἀν. Ἀγγελόπουλο, εἶναι ἡ μία ἀπό τίς ὀντολογικές καί ἀνθρωπολογικές βάσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, μετριέται καί ἡ ἐσωτερική διχοστασία τοῦ οὐκρανικοῦ λαοῦ, ἕως τοῦ ὁρίου ἐμφύλιας διαμάχης. Ἤδη ὁ Πρόεδρος τῆς Οὐκρανίας Ποροσένκο ζήτησε «Οἱ ἐκπρόσωποι τῆς Ρωσικῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, νά ἐγκαταλείψουν τό κράτος μας καί νά ἐπιστρέψουν στή Ρωσία», ἐνῶ τό Ὑπουργεῖο Πολιτισμοῦ τῆς Οὐκρανίας μέ τό νόμο «Περί ἐλευθερίας τῆς συνειδήσεως καί τῶν θρησκευτικῶν ὀργανώσεων» ἐπιβάλλει τήν ἀλλαγή τοῦ ὀνόματος σέ 11.408 Ἐκκλησίες, Ἱερές Μονές καί θρησκευτικές ὀργανώσεις, πού ἔχουν τήν πνευματική καί ἱστορική ἀναφορά τους στό Πατριαρχεῖο τῆς Μόσχας.

Ἐπιπρόσθετα, στίς προβλεπτές συνέπειες τοῦ Μεγάλου Σχίσματος, συγκαταλέγονται τόσο τό «δῶρο» τοῦ κ. Βαρθολομαίου στό πατριαρχεῖο τῆς Μόσχας, ἡ ἐνεργοποίηση δολονότι τῆς θεωρίας τῆς «Τρίτης Ρώμης», ὅσο καί ἡ ἀναζωπύρωση τῆς πανσλαβιστικῆς ἰδέας, πού δηλητηρίασε γιά πολλά χρόνια τίς σχέσεις Ἑλλήνων καί Σλάβων.

Ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος εἶναι γνωστό πώς λέγει ἀλήθεια, ὅταν γιά τήν «ἀνάκληση» τοῦ Πατριαρχικοῦ καί Συνοδικοῦ γράμματος τοῦ ἔτους 1686, πού ἐκχωροῦσε τήν Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας στό Ρωσικό Πατριαρχεῖο, ἐπικαλεῖται τήν «ἀλλαγή τῶν ἐξωτερικῶν συνθηκῶν», τήν ὁποία μέ ἀφέλεια διάκου ὁμολόγησε ὁ ἀρχιδιάκονος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου Ἰωάννης Χρυσαυγής: «Εἶναι δελεαστικό, ἄν μή ἀφελές, νά ἑρμηνεύουμε τή ρήξη μεταξύ Κωνσταντινούπολης καί Μόσχας -αὐτή τή φορά γύρω ἀπό τό αὐτοκέφαλο στήν Οὐκρανία- ἀπό τή σκοπιά ἑνός ἐσωτερικοῦ ἀνταγωνισμοῦ γιά ἐξουσία καί δικαιοδοσία. Ἡ πραγματικότητα εἶναι πιό πολύπλοκη ἀπό μιά ἐνδο-ὀρθόδοξη διαμάχη. Ὑπάρχουν γεωπολιτικές προεκτάσεις πέρα ἀπό τίς θρησκευτικές ἴντριγκες, ἐνῶ τό θέμα ὑπερβαίνει ὁποιαδήποτε ἄσκηση δικαιώματος ἤ ἐκδήλωσης κυριαρχίας»!

Ὁ Πρόεδρος τῆς Ρωσίας Πούτιν, προφανῶς γνώστης τῶν γεωπολιτικῶν προϋποθέσεων ἀλλά καί προεκτάσεων πού ἔχει ἡ παραχώρηση αὐτοκεφαλίας στήν νεοπαγή ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας, πρόσθεσε καί ἕναν ἀκόμη παράγοντα, τό κέρδος! Ὑποστηρίζει, καί αὐτό ἀποτελεῖ μεγάλη προσβολή, ὅτι ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος ἀποβλέπει στήν ἐξοικονόμηση σοβαρῶν χρηματικῶν ἀνταλλαγμάτων ἀπό τίς δοσοληψίες του μέ τόν Ποροσένκο. Καί μπορεῖ ὁ κ. Βαρθολομαῖος, μέ τό γνωστό περίσσευμα πατριαρχικῆς ἀγάπης καί μακροθυμίας, νά ὑποστήριξε, εἰρωνευόμενος τόν Ρῶσο Πρόεδρο, πώς πράγματι «πληρώθηκε μέ σοκολάτες καί καραμέλες» ἀπό τόν οὐνίτη Πέτρο Ποροσένκο, ἀλλά δέν εἶπε λέξη γιά τήν παραχώρηση στό Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως «δερεάν καί γιά μόνιμη χρήση» τοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέα στό Κίεβο, τοῦ ἐμβληματικότερου μνημείου στό κέντρο τῆς οὐκρανικῆς πρωτεύουσας!

Ὅπως παλαιότερα ἡ Ρωσική Ἐκκλησία καλλιέργησε μέ σχετική ἐπιτυχία στούς σλαβόφωνους τήν ἰδέα ὅτι, μετά τή σύνοδο Φερράρας-Φλωρεντίας (1438-1439) καί ἰδιαίτερα μετά τήν Ἕνωση μέ τούς παπικούς πού ἐπίσημα κηρύχθηκε στήν Ἁγία Σοφία τό Δεκέμβριο τοῦ 1452, τό Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως οὐνίτισε, ἔτσι καί σήμερα ὑποστηρίζει, ὄχι χωρίς στοιχεῖα, πώς, ἀφοῦ ὁ κ. Βαρθολομαῖος ὡς πρῶτος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως εἰσῆλθε σέ κοινωνία μέ τούς σχισματικούς, «Τό Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως αὐτοδιαλύθηκε ὡς συντονιστικό κέντρο τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν».

Εἶναι προφανές πώς ἀπό τούς Ρώσους θά ἐπιδιωχθεῖ μεσοπρόθεσμα ἡ ἀνάδειξη ἑνός νέου κέντρου Ὀρθοδοξίας, κάτι σάν τή «Νέα Κωνσταντινούπολη» ἤ τήν «Τρίτη Ρώμη», καθώς οἱ καθιερωμένες ἐκκλησιαστικές προϋποθέσεις, οἱ ὁποῖες εἶναι ἀναγκαῖες γιά τή θεμελίωση τῆς πολιτικῆς αὐτῆς θεολογίας, ὑπάρχουν. Ὑπάρχει Σύνοδος καί Πατριαρχικός θρόνος πού ἀνήκει στήν Πενταρχία (κατά τόν Μητροπολίτη Ναυπάκτου Ἱερόθεο ἀπό τόν 16ο αἰώνα) καί ὑπερασπίζεται τήν κανονική συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας καί τό Ὀρθόδοξο Δόγμα.

Αὐτό εἶναι τό «δῶρο» τοῦ κ. Βαρθολομαίου στό Πατριαρχεῖο τῆς Μόσχας, ἡ ἐνεργοποίηση τῆς θεωρίας τῆς «Τρίτης Ρώμης». Ἐπιπλέον, θά ζωτοκραυγάσουν οἱ Ὀρθόδοξοι Ρῶσοι ὅτι ἡ belui Klobuk (Λευκή Μίτρα) μεταφέρεται «Στήν Τρίτη Ρώμη»! «Αὐτό πού γιά αἰῶνες, δέν ἦταν τίποτα περισσότερο ἀπό μιά θεωρία στήν περιφέρεια τῆς ἐκκλησιαστικῆς πρακτικῆς τῶν Ρώσων, πού πιό πολύ ἀπέβλεπε στήν δική τους ὀργάνωση καί λιγότερο στήν ἀμφισβήτηση τῆς καθιερωμένης κανονικῆς τάξης στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία», μετατρέπεται πλέον, χάρις στήν πολιτική τοῦ κ. Βαρθολομαίου, σέ δομικό στοιχεῖο τῆς Ρωσικῆς αὐτοσυνειδησίας. Ἡ ἀπόφαση τοῦ πατριάρχου Βαρθολομαίου γιά παραχώρηση αὐτοκεφαλίας στήν «νέα οὐκρανική ἐκκλησία» σβήνει τό βυζαντινό πνεῦμα, πού τρεμόσβηνε μέσα στή μοσχοβίτικη ἐθνικοπολιτιστική συνείδηση.

Καταστρέφοντας ὅ,τι βρεθεῖ μπροστά του ὁ βράχος πού κυλᾶ στήν κατηφόρα κάποτε τερματίζει τήν ὁρμή του. Στό τέλος, καί ἐνῶ ὅλα θά φαίνεται πῶς ἔχουν ἠρεμήσει, θά ἔρθει ἡ ὥρα νά θερίσει τίς θύελλες πού μέ τούς ἀνέμους τοῦ Μεγάλου Σχίσματος ἔσπειρε ὁ κ. Βαρθολομαῖος. Ὁ ἀειθαλής θεσμός τοῦ Οικουμενικοῦ Πατριαρχείου, τό παγκόσμιο κέντρο τῆς Ὀρθοδοξίας, πού γιά δεκάδες ἑκατοντάδες χρόνια ὀρθοτομοῦσε μαζί μέ τά Πρεσβυγενῆ Πατριαρχεῖα τό λόγο τῆς Ἀληθείας τοῦ Κυρίου, θά ἔχει χάσει τήν ἰκμάδα του, ἀφοῦ μέ ἀφροσύνη ἀπεμπόλησε τό ὑψηλό καί ἐξαιρετικό του χρέος, ὡς ἀρχή τῶν νεώτερων Ἐκκλησιῶν, νά κανοναρχεῖ τήν ἐκκλησιαστική καί κανονική εὐταξία ἔχοντας «ὁμογνώμονας καί συμψήφους καί τούς λοιπούς Μακαριωτάτους καί Τιμιωτάτους Πατριάρχας καί Προέδρους τῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν» Συνοδικά.