Ο πατριάρχης Βαρθολομαίος και το Μελιτιανό σχίσμα.

Στην επιστολή του προς τον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο, ο πατριάρχης Βαρθολομαίος αφιερώνει μια ολόκληρη παράγραφο στο «Μελιτιανό Σχίσμα» της Αιγύπτου (δεν πρέπει να συγχέεται με το διαφορετικό Μελιτιανό Σχίσμα της Αντιοχείας την ίδια περίοδο). Σύμφωνα με τον πατριάρχη Βαρθολομαίο, αυτό το Μελιτιανό σχίσμα αποτελεί σημαντικό προηγούμενο για την αποδοχή σχισματικών επισκόπων και κληρικών χωρίς αναχειροτονία. Το πρόβλημα είναι ότι η περιγραφή του πατριάρχη για το Μελιτιανό Σχίσμα και το αποτέλεσμα που επέφερε είναι απολύτως και εξ’ ολοκλήρου ανακριβής, σε σημείο που να είναι καταφανώς ανέντιμη. Εδώ είναι ολόκληρη η παράγραφος του πατριάρχη: 

«Μή ἐπιθυμοῦντες ἵνα μεταφέρωμεν αὐτόθι ἁπάσας τάς ἐν αὐτῇ ἐκτεθειμένας περιπτώσεις ἀρκούμεθα εἰς τό ὑπό τῶν ἐν Νικαίᾳ τό πρῶτον συνελθόντων Ἁγίων καί Θεοφόρων Πατέρων ἐπιλυθέν σχίσμα τῶν Μελιτιανῶν, συνωδᾷ τῇ περί Ναυατιανῶν διατάξει τοῦ η΄ Κανόνος.

Ὁ διαληφθείς Μελίτιος ἦτο Ἐπίσκοπος Λυκοπόλεως ἐν Αἰγύπτῳ καί ἐκατηγορήθη ἐπί σειρᾷ ὅλῃ παρανομιῶν καί ἐπί ἀρνήσει τῆς πίστεως καί θυσίᾳ εἰς τά εἴδωλα. Καθῃρέθη δέ περί τό 302 μ.Χ. Μή στέρξας τήν καθαίρεσιν ἐδημιούργησε περί ἑαυτόν παράταξιν καί ἐποίησε τό λεγόμενον σχίσμα τῶν Μελιτιανῶν. Ὅτε δέ ἐπετεύχθη ὁ συμβιβασμός μετ᾿ αὐτοῦ, καθ᾿ ἅ περιγράφει Ἀθανάσιος ὁ Μέγας, Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλεξανδρείας, παρέδωκεν εἰς τόν προκάτοχον τοῦ Ἁγίου, Ἀλεξανδρείας Ἀλέξανδρον βρέβιον ἤτοι κατάλογον τῶν ὑπ᾿ αὐτοῦ χειροτονηθέντων κατά τό διάστημα τῆς ποινῆς αὐτοῦ Ἐπισκόπων, πρεσβυτέρων καί διακόνων, ἁπάντων ἀποκατασταθέντων ἄνευ ἀναχειροτονίας εἰς τούς οἰκείους αὐτοῖς βαθμούς. Τό δέ σχίσμα τοῦτο ἐταλάνισε τήν Ἐκκλησίαν ἕως καί τῆς ἑβδόμης ἑκατονταετηρίδος, οἱ δέ ἐξ αὐτοῦ ἐπιστρέφοντες ἐγένοντο δεκτοί εἰς τήν κοινωνίαν τῆς Ἐκκλησίας ἄνευ ἀναβαπτισμοῦ οὐδέ χρίσεως διά τοῦ Ἁγίου Μύρου, καθ᾿ ἅ πληροφορεῖ πάντας ἡμᾶς Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἐν τῇ Μ΄ Ἐπιστολῇ αὐτοῦ πρός Ναυκράτιον.»

Στο μεγαλύτερο μέρος της η παράγραφος αυτή είναι ψευδής – οι σχισματικοί κληρικοί ΔΕΝ αποκαταστάθηκαν στους οικείους τους βαθμούς άνευ αναχειροτονίας («ἁπάντων ἀποκατασταθέντων ἄνευ ἀναχειροτονίας εἰς τούς οἰκείους αὐτοῖς βαθμούς»). Στην πραγματικότητα η Πρώτη Οικουμενική Σύνοδος απαίτησε ρητά από αυτούς να χειροτονηθούν πάλι. Ο Μελέτιος δεν αποκαταστάθηκε μονομερώς από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Αλέξανδρο αλλά από ολόκληρη την Πρώτη Οικουμενική Σύνοδο. Οι αναφορές στον 8ο Κανόνα της Νίκαιας και στην Επιστολή του Θεόδωρου Στουδίτου προς τον Ναυκράτιο είναι παραπλανητικές και δεν έχουν σχέση με το ζήτημα της αποδοχής σχισματικών κληρικών άνευ αναχειροτονίας. Σε αυτό το άρθρο θα εξετάσουμε ξεχωριστά τα κρίσιμα αυτά σημεία.    

Ο Μελέτιος της Λυκοπόλεως

Ο Μελέτιος της Λυκοπόλεως καθαιρέθηκε από τοπική Σύνοδο στην Αίγυπτο επειδή τελούσε χειροτονίες εκτός της κανονικής του δικαιοδοσίας κατά την διάρκεια των διωγμών των Χριστιανών την πρώτη δεκαετία του 4ου αιώνα. Αντί να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης αυτής, ο Μελέτιος δημιούργησε την δική του εκκλησία απέναντι στην κανονική Εκκλησία της Αλεξανδρείας. Μετά την καθαίρεσή του συνέχισε να ενεργεί ως επίσκοπος και χειροτονούσε πολλούς «επισκόπους» και «ιερείς». 

Η Α’ Οικουμενική Σύνοδος  

Η Πρώτη Οικουμενική Σύνοδος αναφέρθηκε στο Μελιτιανό Σχίσμα σε επιστολή προς την Εκκλησία της Αλεξανδρείας, όπου εκεί δίνει οδηγίες στην Αλεξάνδρεια (και στον Πατριάρχη Αλέξανδρο) για το πως ακριβώς θα χειριστούν τους Μελιτιανούς. (Το κείμενο στα Ελληνικά ακολουθεί στο τέλος και βρίσκεται και σε ΑΥΤΟΝ τον σύνδεσμο.) Η Σύνοδος δέχθηκε με επιφύλαξη την μετάνοια του Μελετίου και τον αποκατέστησε στον βαθμό του επισκόπου, χωρίς όμως να του επιτρέπεται να εγκαταλείψει την πόλη του ή να τελεί χειροτονίες. Και το βασικό για την υπόθεσή μας [σ.σ. για όσους είχε χειροτονήσει ο Μελέτιος] – η Σύνοδος αποφάσισε «τους δε υπ’ αυτού κατασταθέντας, μυστικωτέρα χειροτονία βεβαιωθέντας κοινωνήσαι επί τούτοις…» 

Αντί να αποκατασταθούν στους οικείους τους βαθμούς άνευ αναχειροτονίας, όπως ισχυρίζεται ο πατριάρχης Βαρθολομαίος -«ἁπάντων ἀποκατασταθέντων ἄνευ ἀναχειροτονίας εἰς τούς οἰκείους αὐτοῖς βαθμούς»- οι κληρικοί του Μελετίου «μυστικωτέρα χειροτονία βεβαιωθέντας». Η περίπτωση των Μελιτιανών έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την θέση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, κι όμως την διαστρέβλωσε και ισχυρίζεται ότι συνηγορεί υπέρ του.  

Οι όροι με τους οποίους οι κληρικοί του Μελετίου έγιναν αποδεκτοί ήταν ότι ουσιαστικά θα αντιμετωπίζονταν ως κληρικοί δεύτερης κατηγορίας, «δευτέρους δε είναι εξάπαντος» σε σχέση με τον κανονικό κλήρο που παρέμεινε πιστός στην κανονική Εκκλησία. Εάν η προσέγγιση αυτή εφαρμοζόταν στην περίπτωση της Ουκρανίας, οι σχισματικοί κληρικοί, μετά από μετάνοια και αναχειροτονία, θα έπρεπε να υποταχθούν στον κλήρο της κανονικής Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας υπό την ηγεσία του Μητροπολίτη Ονούφριου.

Και ενώ ο πατριάρχης Βαρθολομαίος αγνοεί την Επιστολή της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου προς την Εκκλησία της Αλεξάνδρειας, ισχυρίζεται ότι η Σύνοδος αποκατέστησε το Μελιτιανό σχίσμα «συνωδᾷ τῇ περί Ναυατιανῶν διατάξει τοῦ η΄ Κανόνος.» Αυτό όμως δεν είναι αλήθεια: η Σύνοδος επέλυσε το Μελιτιανό σχίσμα με τους δικούς της όρους, σε ξεχωριστή επιστολή, χωρίς καμμία αναφορά στον 8 Κανόνα, ο οποίος δεν αναφέρεται στους Μελιτιανούς.[*]

Η Αναφορά του Αγίου Αθανασίου του Μέγα

Ο πατριάρχης Βαρθολομαίος συνεχίζει: «Ὅτε δέ ἐπετεύχθη ὁ συμβιβασμός μετ᾿ αὐτοῦ, καθ᾿ ἅ περιγράφει Ἀθανάσιος ὁ Μέγας, Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλεξανδρείας, παρέδωκεν εἰς τόν προκάτοχον τοῦ Ἁγίου, Ἀλεξανδρείας Ἀλέξανδρον βρέβιον ἤτοι κατάλογον τῶν ὑπ᾿ αὐτοῦ χειροτονηθέντων κατά τό διάστημα τῆς ποινῆς αὐτοῦ Ἐπισκόπων, πρεσβυτέρων καί διακόνων, ἁπάντων ἀποκατασταθέντων ἄνευ ἀναχειροτονίας εἰς τούς οἰκείους αὐτοῖς βαθμούς.».

Πρόκειται για παραπλανητική παρουσίαση των λόγων του Αγίου Αθανασίου. (Μπείτε ΕΔΩ για να διαβάσετε την επιστολή του Αγίου Αθανασίου. Οι σχετικές παράγραφοι είναι η 71 και η 72· τις παραθέτω και στο τέλος) Σε αυτές τις παραγράφους ο Άγιος Αθανάσιος περιγράφει πώς κατηγορήθηκε ψευδώς για δολοφονία. Οι κατήγοροί του ήταν Αρειανοί και Μελιτιανοί, οι οποίοι είχαν συνωμοτήσει σε μια προσπάθεια να εξουδετερώσουν τον κοινό τους εχθρό, τον Αθανάσιο. Ένας από τους βασικούς κατήγορους ήταν ένας Μελιτιανός που ισχυριζόταν ότι ήταν ιερέας, αλλά δεν ανήκε σε αυτούς που αναχειροτονήθηκαν στο πλαίσιο της διευθέτησης της Νικαίας που περιγράφηκε παραπάνω, και ο Άγιος Αθανάσιος διαμαρτύρεται που επιτρέπεται σε αυτόν τον άνθρωπο να καταθέσει εναντίον του.

Ο Άγιος Αθανάσιος εξηγεί: «ὅτε Μελίτιος ὑπεδέχθη, ὡς μήποτ’ ὤφελε, γινώσκων αὐτοῦ τὴν πανουργίαν ὁ μακαρίτης Ἀλέξανδρος ἀπῄτησεν αὐτὸν βρέβιον, ὧν ἔλεγεν ἔχειν ἐπι σκόπων ἐν Αἰγύπτῳ καὶ τῶν ἐν αὐτῇ τῇ Ἀλεξανδρείᾳ πρεσβυτέρων καὶ διακόνων καὶ εἰ ἔχει τινὰς ἐν τῇ χώρᾳ αὐτῆς. τοῦτο δὲ πεποίηκεν ὁ πάπας Ἀλέξανδρος, ἵνα μὴ Μελίτιος λαβὼν τὴν τῆς ἐκκλησίας παρρησίαν πωλήσῃ πολλοὺς καὶ ψεύσηται καθ’ ἡμέραν ὑποβάλλων οὓς βούλεται. τῶν μὲν οὖν ἐν Αἰγύπτῳ πεποίηκε τὸ βρέβιον τοῦτο·»

[σ.σ. Περιληπτικά λέει: όταν ο Μελέτιος (λέγεται και Μελίτιος) έγινε δεκτός, ο Αλέξανδρος, γνωρίζοντας την πονηριά του, απαίτησε από αυτόν να του δώσει έναν κατάλογο με τα ονόματα των κληρικών του για να μην παρουσιάσει πολλούς και προσθέτει συνεχώς όποιους αυτός θέλει. Για τους κληρικούς της Αιγύπτου έφτιαξε αυτόν τον κατάλογο:] 

Μετά ακολουθεί ολόκληρη η λίστα των κληρικών του Μελετίου και κατόπιν ο Άγιος Αθανάσιος γράφει: «Τούτους Μελίτιος καὶ παρόντας παρέδωκεν Ἀλεξάνδρῳ τῷ ἐπισκόπῳ. τοῦ δὲ λεγο μένου Ἰσχύρα οὔτ’ ἐμνημόνευσεν οὔτε ὅλως ἐν τῷ Μαρεώτῃ ἐσχηκέναι πρεσβύτερον πώποτε ὡμολόγησε.»

[σ.σ. Περιληπτικά λέει: αυτούς παρουσίασε και αυτοπροσώπως στον Επίσκοπο Αλέξανδρο ο Μελέτιος αλλά δεν ανέφερε κανέναν Ισχύρα, ούτε είπε ποτέ ότι είχε κληρικούς εν τω Μαρεώτη.]

Με άλλα λόγια, ο κατήγορος του Αθανάσιου δεν βρισκότανε στην λίστα και γι’ αυτό δεν ήταν από αυτούς που είχαν αναχειροτονηθεί σύμφωνα με την απόφαση της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου.

Ο πατριάρχης Βαρθολομαίος, παραβλέποντας την επιστολή της Α’ Οικουμενικής Συνόδου, διαστρεβλώνει την επιστολή του Αγίου Αθανασίου και επιχειρεί να ισχυριστεί ότι οι κληρικοί του Μελετίου έγινε δεκτοί απλώς και μόνο με την υποβολή μιας λίστας, χωρίς καμμία αναχειροτονία. Λαμβάνοντας όμως υπόψιν το περιεχόμενο στο οποίο γίνεται η αναφορά του Αγίου Αθανασίου, και παράλληλα με την επιστολή της Νικαίας που επέσπευσε τον κατάλογο των κληρικών, αυτό που συνέβη είναι ξεκάθαρο:

§  Η Α’ Οικουμενική Σύνοδος ζήτησε να γίνουν αποδεκτοί οι κληρικοί του Μελετίου με αναχειροτονία.

§  Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Αλέξανδρος είπε στον Μελέτιο να του δώσει μία λίστα με τα ονόματα των κληρικών του.

§  Οι κληρικοί αυτοί στην λίστα έγιναν δεκτοί από τον Πατριάρχη Αλέξανδρο μέσω αναχειροτονίας, σύμφωνα με τις προσταγές της Α’ Οικουμενικής Συνόδου -όχι μονομερώς.

Άγιος Θεόδωρος Στουδίτης

Ο πατριάρχης Βαρθολομαίος συνεχίζει για το Μελιτιαό Σχίσμα: «Τό δέ σχίσμα τοῦτο ἐταλάνισε τήν Ἐκκλησίαν ἕως καί τῆς ἑβδόμης ἑκατονταετηρίδος, οἱ δέ ἐξ αὐτοῦ ἐπιστρέφοντες ἐγένοντο δεκτοί εἰς τήν κοινωνίαν τῆς Ἐκκλησίας ἄνευ ἀναβαπτισμοῦ οὐδέ χρίσεως διά τοῦ Ἁγίου Μύρου, καθ᾿ ἅ πληροφορεῖ πάντας ἡμᾶς Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἐν τῇ Μ΄ Ἐπιστολῇ αὐτοῦ πρός Ναυκράτιον.» Για άλλη μια φορά όμως ο Πατριάρχης έχει διαστρεβλώσει τα λόγια ενός αγίου.

Απαντώντας σε ερωτήσεις του μαθητή του Ναυκρατίου, για το πώς μπορούν να ονομαστούν διαφορετικές ομάδες αιρετικές, ο Άγιος Θεόδωρος προσδιορίζει τρεις τύπους αιρετικών, ακολουθώντας τον Άγιο Βασίλειο τον Μέγα: εκείνους που αρνούνται την Αγία Τριάδα. εκείνους που πιστεύουν και βαπτίζουν στην Αγία Τριάδα αλλά είναι αιρετικοί σε άλλα ζητήματα, και εκείνους που δεν υποτάσσονται στους κανόνες. Και αναφέρει σε σχέση με αυτήν την τρίτη ομάδα ότι οι παλαιοί αποκαλούν τους Μελιτιανούς που παρασύρθηκαν από τον σχισματικό Μελέτιο «σχισματικούς» αν και δεν έχουν ψευδείς δοξασίες. Όταν καταδικάσουν το σχίσμα τους τότε γίνονται δεκτοί στην Καθολική Εκκλησία : «ἀμέλει τοὺς Μελετιανοὺς σχισματικοὺς οἱ πάλαι καλοῦσι Μελετίῳ τῷ σχισματικῷ συναπαχθέντες, καίτοι μὴ ὄντας κακοδόξους· ἀναθεματίζοντες γὰρ τὸ ἴδιον σχίσμα, ὥς φασι, δεδεγμένοι εἰσὶ τῇ καθολικῇ ἐκκλησίᾳ.» (Δείτε το Ελληνικό κείμενο στο τέλος αυτού του άρθρου).  

Εδώ λοιπόν ο Άγιος Θεόδωρος μιλάει γενικά για την υποδοχή των Μελιτιανών στην Εκκλησία, η οποία εξαρτάται από την καταδίκη του δικού τους σχίσματος. Δεν δίνει λεπτομέρειες για τον τρόπο υποδοχής τους στην Εκκλησία, ούτε λέει κάτι για τους κληρικούς του Μελετίου. Στο ελάχιστο όμως, ο Άγιος Θεόδωρος λέει ότι απαιτείται από όλους τους σχισματικούς -είτε κληρικούς είτε λαϊκούς- να καταδικάσουν και να μετανοήσουν για το σχίσμα τους πριν γίνουν δεκτοί στην Εκκλησία.

Και τώρα τι; 

Είναι σχεδόν απίστευτο -κι όμως αληθινό- ότι ο πατριάρχης Βαρθολομαίος επέλεξε να επικαλεστεί το Μελιτιανό Σχίσμα για να υποστηρίξει τις ενέργειές του στην Ουκρανία. Το Μελιτιανό Σχίσμα έχει όντως εντυπωσιακές ομοιότητες με την περίπτωση της Ουκρανίας, αλλά οι πηγές που παρέθεσε ο πατριάρχης Βαρθολομαίος -και αυτές που επέλεξε να μην παραθέσει, συγκεκριμένα την Επιστολή της Α’ Οικουμενικής Συνόδου- στοιχειοθετούν κατηγορητήριο για τον ίδιο τον οικουμενικό πατριάρχη και την συμπεριφορά του.

Αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι το θράσος του πατριάρχη Βαρθολομαίου (ή του αρθρογράφου φάντασμα του πατριάρχη Βαρθολομαίου) να επικαλεστεί μια τέτοια ψευδή μαρτυρία σε επιστολή του προς συνάδελφο προκαθήμενο, τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο. Μόνο να προσευχηθούμε μπορούμε να αναθεωρήσει ο πατριάρχης μετά την αποκάλυψη αυτής της απάτης και να μετανοήσει για την συμπεριφορά του, και η Εκκλησία συνολικά να αδράξει αυτήν την ευκαιρία και να προβληματιστεί πάνω στο Μελιτιανό Σχίσμα και στις τόσες άλλες περιπτώσεις της εκκλησιαστικής ιστορίας που μας προσφέρουν καθοδήγηση στην παρούσα κρίση. Ο Θεός να μας ελεήσει όλους.

***

Η ΑΝΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΤΟΥΔΙΤΟΥ 

Εἰ δὲ φαίης· καὶ πῶς λέγονται αἱρετικοὶ καὶ οὗτοι καὶ πάντες οἱ μεταγενέστεροι; τοῦτο λέγομεν καὶ νοοῦμεν, οἱ μὲν πρῶτοι κυρίως αἱρετικοὶ διὰ τὸ εἰς αὐτὸ τὸ καίριον τῆς τριαδικῆς ἡμῶν πίστεως ἠσεβηκέναι, οἱ δὲ δεύτεροι κατὰ κατάχρησιν καὶ ὡς ἐκ τῶν πρώτων παρηγμένοι, ὁμολογοῦντες δ’ ὅμως εἰς τριάδα καὶ πιστεύειν καὶ βαπτίζειν, ἐν ἰδιώματι οἰκείῳ τῆς ἑκάστης ὑποστάσεως καὶ οὐχὶ μιᾶς τῶν τριῶν ὑπαρχούσης, κἂν ἐν ἄλλοις ᾑρέτιζον· τοῦ τρίτου παράδειγμα αὐτὸς ὁ ἅγιος πάλιν φησίν, οἷον εἴ τις ἐν πταίσματι ἐξετασθεὶς ἐπεσχέθη τῆς λειτουργίας καὶ μὴ ὑπέκυψε τοῖς κανόσιν, ἀλλ’ ἑαυτῷ ἐξεδίκησε τὴν προεδρίαν καὶ τὴν λειτουργίαν. καί γε ὡς οἱ δεύτεροι   ὁμώνυμοι τοῖς πρώτοις, οὕτω καὶ οἱ τρίτοι ὁμώνυμοι τοῖς δευτέροις. ἀμέλει τοὺς Μελετιανοὺς σχισματικοὺς οἱ πάλαι καλοῦσι Μελετίῳ τῷ σχισματικῷ συναπαχθέντες, καίτοι μὴ ὄντας κακοδόξους· ἀναθεματίζοντες γὰρ τὸ ἴδιον σχίσμα, ὥς φασι, δεδεγμένοι εἰσὶ τῇ καθολικῇ ἐκκλησίᾳ.  

Greek original for the St Theodore the Studite quotation, from Epistle 40, in: Theodori Studitae Epistulae, ed. Georgios Fatouros (Berlin: Walter De Gruyter, 1992), 1:115-120, p. 117.

Μετάφραση Φαίη

Πηγή ORTHODOX SYNAXIS

*Στις Ελληνικές πηγές γενικά και σε αντίθεση με αυτό που λέει εδώ (ότι ο 8ος Κανών της Α’ Οικ. Συνόδου δεν αναφέρεται στους Μελιτιανούς), γίνεται άμεση σύνδεση αυτού του Κανόνα με τους Μελιτιανούς. Ότι δηλαδή αυτός ο Κανών φτιάχτηκε για τους Μελιτιανούς, χωρίς όμως να γίνεται αναφορά στην Επιστολή της Α’ Οικ. Συνόδου προς την Εκκλησία της Αλεξανδρείας. Απ’ όσο διάβασα, ο Κανών αυτός ασχολείται με τους Νοβατιανούς – Καθαρούς, δηλαδή εκείνους που ήταν πολύ αυστηροί στο να δέχονταν πίσω στην Εκκλησία τους «πεπτωκότες». Προφανώς εδώ περιλαμβάνονται γενικότερα και οι Μελιτιανοί και όσοι είχαν παρόμοιες αντιλήψεις με τους Νοβατιανούς. Η επιστολή όμως της Α’ Οικουμενικής Συνόδου προς την Εκκλησία της Αλεξανδρείας μπορούμε να πούμε ότι ασχολείται αποκλειστικά και λεπτομερέστερα με το σχίσμα τον Μελιτιανών.

Ο 8ος Κανών της Α’ Οικουμενικής Συνόδου

Κανών Η’ (από ΕΔΩ)
Περί των ονομαζόντων μεν εαυτούς Καθαρούς ποτε, προσερχομένων δε τη καθολική και αποστολική εκκλησία, έδοξε τη αγία και μεγάλη συνόδω, ώστε χειροθετουμένους αυτούς, μένειν ούτως εν τω κλήρω. Προ πάντων δε τούτο ομολογήσαι αυτούς εγγράφως προσήκει, ότι συνθήσονται και ακολουθήσουσι τοις της καθολικής και αποστολικής εκκλησίας δόγμασι· τουτέστι και διγάμοις κοινωνείν, και τοις εν τω διωγμώ παραπεπτωκόσιν, εφ’ ων και χρόνος τέτακται, και καιρός ώρισται· ώστε αυτούς ακολουθείν εν πάσι τοις δόγμασι της καθολικής εκκλησίας. Ένθα μεν ουν πάντες, είτε εν κώμαις, είτε εν πόλεσιν, αυτοί μόνοι ευρίσκοιντο χειροτονηθέντες, οι ευρισκόμενοι εν τω κλήρω, έσονται εν τω αυτώ σχήματι. Ει δε του της καθολικής εκκλησίας επισκόπου, ή πρεσβυτέρου όντος, προσέρχονταί τινες, πρόδηλον, ως ο μεν επίσκοπος της εκκλησίας έξει το αξίωμα του επισκόπου· ο δε ονομαζόμενος παρά τοις λεγομένοις Καθαροίς επίσκοπος, την του πρεσβυτέρου τιμήν έξει· πλήν ει μη άρα δοκοίη τω επισκόπω, της τιμής του ονόματος αυτόν μετέχειν. Ει δε τούτο αυτώ μη αρέσκοι, επινοήσει τόπον ή χωρεπισκόπου, ή πρεσβυτέρου, υπέρ του εν τω κλήρω όλως δοκείν είναιίνα μη εν τη πόλει δύο επίσκοποι ώσιν. 
Επιπλέον, για την ‘διαφορά’ χειροθεσίας / χειροτονίας παραθέτω μία σύντομη επεξήγηση από ΕΔΩ :
«β) «Λέμε χειροτονία ή χειροθεσία μοναχού; Ποιά η διαφορά»;
Στην πρώτη Εκκλησία οι όροι χειροτονία ή χειροθεσία δεν φαίνεται ότι σήμαιναν κάποια διαφορά. Ο αγ. Νικόδημος ο Αγιορείτης στην ερμηνεία των ιερών Κανόνων, και συγκεκριμένα στο σχόλιό του στον β΄ αποστολικό κανόνα λέγει: «Σημείωσαι ὅτι ἀγκαλά καί οἱ Ἐπίσκοποι, Πρεσβύτεροι, Διάκονοι καί Ὑποδιάκονοι λέγονται κυρίως νά χειροτονῶνται, οἱ Ἀναγνῶσται καί οἱ Ψάλται νά σφραγίζωνται, εἴτ’ οὖν νά χειροθετῶνται, κατά τόν Ζωναρᾶν, καί οἱ τούτων ὅμοιοι (ἔστι γάρ ἡ χειροθεσία γενικωτέρα τῆς χειροτονίας)… κατά δέ τόν Θεσσαλονίκης Συμεών, οἱ μέν Ἐπίσκοποι, Πρεσβύτεροι, καί Διάκονοι χειροτονοῦνται, οἱ δέ Ὑποδιάκονοι χειροθετοῦνται, οἱ δέ Ἀναγνῶσται σφραγίζονται, μέ ὅλα ταῦτα ὁ παρών κανών, οὐδέ μίαν διαφοράν κάμνει, ἀλλά εἰς ὅλους τούς Κληρικούς λέγει τό ὄνομα τῆς χειροτονίας».
Στην πορεία της η Εκκλησία διαφοροποίησε τους δύο αυτούς όρους, ως εξής: «Όλες οι χειροθεσίες διακρίνονται από τις χειροτονίες στα τρία σημεία: τελούνται πρό ή εκτός της λειτουργίας, εκτός του ιερού βήματος και με μία ευχή. Οι χειροτονίες τελούνται κατά τη θεία Λειτουργία, εντός του ιερού βήματος και απαρτίζονται από δύο ευχές». (βλ. Ιω. Φουντούλη, Λειτουργική Α΄, Θεσσαλονίκη 1993 σελ. 293).
Στην περίπτωση της μοναχικής κουράς μάλλον πρέπει να χρησιμοποιείται ο όρος χειροθεσία, καθώς τελείται και υπό του ηγουμένου (δεν είναι απαραίτητο να τελεσθεί υπό του επισκόπου) τη γνώμη και ευλογία βεβαίως, του οικείου μητροπολίτου.»

Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΗΣ Α’ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

Η ΑΝΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑ

Σχετικά :
Αναφορά στο Μελιτιανό σχίσμα κάνει και η Εκκλησία της Αλβανίας στην απάντησή Της προς τον πατριάρχη Βαρθολομαίο. ΕΔΩ
Και άλλες διαστρεβλώσεις από τον πατριάρχη Βαρθολομαίο «Η εν Καρθαγένη Σύνοδος και τα όρια της παπικής εξουσίας» ΕΔΩ

 

ΤΟ ΕΙΔΑΜΕ ΣΤΟ: https://tasthyras.wordpress.com/2019/04/04/%ce%bf-%cf%80%ce%b1%cf%84%cf%81%ce%b9%ce%ac%cf%81%cf%87%ce%b7%cf%82-%ce%b2%ce%b1%cf%81%ce%b8%ce%bf%ce%bb%ce%bf%ce%bc%ce%b1%ce%af%ce%bf%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%cf%84%ce%bf-%ce%bc%ce%b5%ce%bb%ce%b9/