Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως.
Βρισκόμαστε στο μέσον της Σαρακοστής και σταθμεύουμε ενώπιον του σταυρού, για να τον προσκυνήσουμε. Στεκόμαστε στη σκιά του. Τον ατενίζουμε και εμπνεόμαστε. Η στάθμευση αυτή παρακινεί σε προσωπική σταύρωση παθών αντίθετων, άγριων, που ταράζουν, στεναχωρούν και θλίβουν. Η παθοκτονία είναι συνήθως επώδυνη. Η εσωτερική καθαρότητα θα χαρίσει στον άνθρωπο ειρήνη και αληθινή χαρά. Ακόμη και οι χριστιανοί συχνά εξαντλούν την προσοχή τους στο φαίνεσθαι και όχι στο είναι. Στον καθορισμό του έξωθεν του ποτηρίου και όχι του εσωτερικού, όπως έκαναν οι υποκριτές Φαρισαίοι, τους οποίους επιτίμησε αυστηρά ο Χριστός. Λέει κανείς ότι έκλεψε και όχι ότι σκέφθηκε να κλέψει σε μία εξομολόγηση.
Δίχως κεκαθαρμένη διάνοια, ο άνθρωπος θα είναι σκοτισμένος και ταραγμένος. Ο εμπαθής άνθρωπος είναι πονεμένος. Η ψυχή είναι τριμερής. Αποτελείται από το λογιστικό, το θυμοειδές και το επιθυμητικό. Έτσι, οι σκέψεις είναι τριών κατηγοριών και όταν ο νους είναι ακάθαρτος: βλάσφημες, πονηρές και αισχρές. Η εμπάθεια γεννά λογισμούς που καταταλαιπωρούν τον άνθρωπο. Το κακό νομίζει ότι είναι μόνο εξωτερικό και όχι εσωτερικό. Έτσι, ο σύγχρονος άνθρωπος πλησιάζει την Εκκλησία με μία μαγική αντίληψη, όπως πηγαίνει σε έναν αγύρτη κι ένα πλάνο μόνο και μόνο για να απαλλαγεί από το κακό και να μην πονά. Μα έτσι μεγαλώνει ο πόνος του αντί να μειώνεται.
Οι άνθρωποι σήμερα, κυνηγώντας την άπονη ζωή, πονούν πιο πολύ. Η Δύση κραυγάζει: Κουρασθήκαμε να ’μαστε ξεκούραστοι. Η σημερινή υπερκαταναλωτική κοινωνία της ευμάρειας, τη ευδαιμονίας και της καλοπέρασης αντί να δώσει άνεση χάρισε στον κόσμο ανία μεγάλη.
Ενώπιον του σταυρού καλείται ο άνθρωπος να ξελαχανιάσει, να συγκεντρωθεί, να συμμαζέψει το νου του, τον αλήτη νου, να περάσει από τα συνεχή ετεροπαρατήρηση στην αυτοπαρατήρηση, από την εύκολη κριτική στη δύσκολη αυτοκριτική να δει κατάματα τον γυμνό, άγνωστο και δίκαια απαιτητικό εαυτό του. Η θέα του σταυρού εμπνέει τη σταύρωση των παθών. Ο πόνος αυτός θα προσφέρει μεταμόρφωση και ανάσταση. Η ταπείνωση είναι ο φύλακας της καρδιάς, να μην παρασυρθεί από την οίηση, που αποτελεί αγιάτρευτο πόνο. Ο γυμνός του σταυρού διδάσκει μέσα από τον άφατο πόνο τη χαροποιό ταπείνωση. Αυτό είναι το μυστικό του πόνου.
Η εαυτούλης, καλοπερασάκιας, καλοβολεμένος, χασομέρης και αταπείνωτος άνθρωπος επειδή έχει παρασυρθεί από την επηρμένη και την αντιασκητική νέα εποχή πονά πολύ, φοβάται τον πόνο, τρέμει το θάνατο, αγωνιά και άγχεται φοβερά και δεν θέλει κανένα σταυρό. Μη θέλοντας να αυτοσταυρωθεί διόλου επιτρέπει ο Θεός διάφορους σταυρούς - πόνους, παιδαγωγικά, για να τον συνδράμει στην αποτίναξη της νωχέλειας, της νοσηρής εμπιστοσύνης απόλυτα στην ύλη.
Στην επηρμένη και υπερφίαλη εποχή μας ο σταυρός προσπερνάται και αντιπαρέρχεται. Ο σταυρωμένος τους αγκαλιάζει όλους και αυτούς που τον σταυρώνουν. Εμείς ενώπιον του σταυρού δεν λέμε ποιήματα αλλά προσευχές, που είναι πάντοτες τα καλύτερα ποιήματα, ζυμωμένα από τα πολλά δάκρυα των πολλών πονεμένων.
Καλό αγώνα αδελφοί
Δίχως κεκαθαρμένη διάνοια, ο άνθρωπος θα είναι σκοτισμένος και ταραγμένος. Ο εμπαθής άνθρωπος είναι πονεμένος. Η ψυχή είναι τριμερής. Αποτελείται από το λογιστικό, το θυμοειδές και το επιθυμητικό. Έτσι, οι σκέψεις είναι τριών κατηγοριών και όταν ο νους είναι ακάθαρτος: βλάσφημες, πονηρές και αισχρές. Η εμπάθεια γεννά λογισμούς που καταταλαιπωρούν τον άνθρωπο. Το κακό νομίζει ότι είναι μόνο εξωτερικό και όχι εσωτερικό. Έτσι, ο σύγχρονος άνθρωπος πλησιάζει την Εκκλησία με μία μαγική αντίληψη, όπως πηγαίνει σε έναν αγύρτη κι ένα πλάνο μόνο και μόνο για να απαλλαγεί από το κακό και να μην πονά. Μα έτσι μεγαλώνει ο πόνος του αντί να μειώνεται.
Οι άνθρωποι σήμερα, κυνηγώντας την άπονη ζωή, πονούν πιο πολύ. Η Δύση κραυγάζει: Κουρασθήκαμε να ’μαστε ξεκούραστοι. Η σημερινή υπερκαταναλωτική κοινωνία της ευμάρειας, τη ευδαιμονίας και της καλοπέρασης αντί να δώσει άνεση χάρισε στον κόσμο ανία μεγάλη.
Ενώπιον του σταυρού καλείται ο άνθρωπος να ξελαχανιάσει, να συγκεντρωθεί, να συμμαζέψει το νου του, τον αλήτη νου, να περάσει από τα συνεχή ετεροπαρατήρηση στην αυτοπαρατήρηση, από την εύκολη κριτική στη δύσκολη αυτοκριτική να δει κατάματα τον γυμνό, άγνωστο και δίκαια απαιτητικό εαυτό του. Η θέα του σταυρού εμπνέει τη σταύρωση των παθών. Ο πόνος αυτός θα προσφέρει μεταμόρφωση και ανάσταση. Η ταπείνωση είναι ο φύλακας της καρδιάς, να μην παρασυρθεί από την οίηση, που αποτελεί αγιάτρευτο πόνο. Ο γυμνός του σταυρού διδάσκει μέσα από τον άφατο πόνο τη χαροποιό ταπείνωση. Αυτό είναι το μυστικό του πόνου.
Η εαυτούλης, καλοπερασάκιας, καλοβολεμένος, χασομέρης και αταπείνωτος άνθρωπος επειδή έχει παρασυρθεί από την επηρμένη και την αντιασκητική νέα εποχή πονά πολύ, φοβάται τον πόνο, τρέμει το θάνατο, αγωνιά και άγχεται φοβερά και δεν θέλει κανένα σταυρό. Μη θέλοντας να αυτοσταυρωθεί διόλου επιτρέπει ο Θεός διάφορους σταυρούς - πόνους, παιδαγωγικά, για να τον συνδράμει στην αποτίναξη της νωχέλειας, της νοσηρής εμπιστοσύνης απόλυτα στην ύλη.
Στην επηρμένη και υπερφίαλη εποχή μας ο σταυρός προσπερνάται και αντιπαρέρχεται. Ο σταυρωμένος τους αγκαλιάζει όλους και αυτούς που τον σταυρώνουν. Εμείς ενώπιον του σταυρού δεν λέμε ποιήματα αλλά προσευχές, που είναι πάντοτες τα καλύτερα ποιήματα, ζυμωμένα από τα πολλά δάκρυα των πολλών πονεμένων.
Καλό αγώνα αδελφοί
π. Φώτιος Βεζύνιας
