Γεώργιος Τζανάκης
Ὁ διωγμὸς… ποὺ δὲν ὑπάρχει
Πρὶν λίγο καιρὸ οἱ ἐκκλησίες ἔκλεισαν. Ἡ Θεία Λειτουργία, ὡς ἔργο τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ -τοῦ ὁποίου ὁ ἁγιασμὸς εἶναι ὁ μόνος σκοπός της- διεκόπη καὶ ἔγινε ἕνα παράξενο δαιμονικὸ κατασκεύασμα-θέαμα ὅπου ὁ ἱερεὺς μὲ τοὺς ψάλτες «λειτουργοῦσαν» σὲ ἄδειους ναούς χωρὶς τὸν λαό. Στὸν λαὸ δὲν ἐπετρέπετο νὰ μπῇ. Ἀστυνομία φρουροῦσε τοὺς ναούς, συνελάμβανε τοὺς ἀπειθοῦντες, τρομοκρατοῦσε καὶ ἔβαζε πρόστιμα. Ἒπειδὴ ὁ διωγμὸς τῆς πίστεως καὶ τῶν πιστῶν ἦταν φανερὸ πλέον γεγονός, πολλοὶ ἱεράρχες διατυμπάνιζαν ὅτι δὲν ὑπάρχει διωγμός. Προσπαθοῦσαν δηλαδὴ νὰ πείσουν τοὺς ἀνθρώπους ποὺ μεγαλοβδομαδιάτικα προσπαθοῦσαν νὰ πάνε στὴν ἐκκλησία καὶ ἀντιμετώπιζαν τὴν βία τῆς ἀστυνομίας, τὰ πρόστιμα καὶ τὶς συλλήψεις ὅτι δὲν ὑπάρχει κανένας διωγμός, ἀλλὰ ὅλα βαίνουν καλῶς. Μερικοὶ μάλιστα ἐξ αὐτῶν ἔφτασαν σὲ τετοιο σημεῖο παραλογισμοῦ καὶ ἐμφανοῦς «σοφίας» ποὺ ἕνας ἔγραψε τὸ ἀπίθανο:
«Το να θεωρείται η απόφαση αυτή της πολιτείας ως έναρξη διωγμού, και πρόβα τζενεράλε για την επιβολή της πανθρησκείας, είναι αφελές και να το συζητάμε.
Η Σύνοδος και το σώμα των επισκόπων το ξεκαθαρίσαμε. Κανείς δε μας ζήτησε να αρνηθούμε την πίστη μας. Ως χριστιανοί θα έπρεπε να τηρήσουμε μια υπεύθυνη στάση και να συμβάλλουμε στην αντιμετώπιση της πανδημίας, μένοντας στα σπίτια μας.Τα κίνητρα του Νέρωνα και όλων των διωκτών ήταν να διαλύσουν την εκκλησία. Τα κίνητρα της πολιτείας ήταν η διαφύλαξη της δημόσιας υγείας». (Αργολίδος Νεκτάριος: »Η γη είναι τετράγωνη!»)
Πολλοὶ θεωροῦν περιττὸ νὰ ἀσχολεῖται κανεὶς μὲ τέτοιες δηλώσεις, ἀλλὰ ὅταν αὐτὰ τὰ ἔχει ἐκστομίσει ἱεράρχης καὶ τὸν βλέπεις νὰ φωτογραφίζεται βαθυγένειος μὲ φίμωτρο δίπλα στὸν κ. Χαρδαλιά, ποὺ ἐμπράκτως ἀποδεικνύει ὅτι ἔχει τὴν ἴδια ἄποψι γιὰ τὴν τωρινὴ συνέχισι τοῦ διωγμοῦ μὲ τὰ φίμωτρα, ἄρα θὰ ἔχει τὴν ἴδια καὶ γιὰ ὅσα πρόκειται νὰ ἀκολουθήσουν, ἀναγκάζεσαι νὰ σταθῇς λίγο στὰ λεχθέντα καὶ νὰ τὰ σχολιάσῃς λεπτομερέστερα, ὥστε νὰ γίνουν πιὸ εὔληπτα.
Προσέξτε τὴν φράσι: «Κανένας δὲν μᾶς ζήτησε νὰ ἀρνηθοῦμε τὴν πίστι μας». «Ἄρα, συμπεραίνει, δὲν ὑπάρχει διωγμός». Φαντάζεται δηλαδὴ ὁ βαθύνους αὐτὸς, ὅτι ὁ διάβολος θὰ ἔβαζε τὰ ὀργανά του νὰ πάνε στὴν Ἱεραρχία καὶ νὰ ποῦνε: «Καλημέρά σας, Σεβασμιώτατοι. Σήμερα ξεκινάει διωγμὸς κατὰ τῆς πίστεως τῶν χριστιανῶν καὶ σᾶς παρακαλοῦμε νὰ συμμετάσχετε γιὰ τὴν ἐπιτυχία του. Πρέπει νὰ ἀρνηθῆτε τὴν πιστι σας καὶ μαζί σας καὶ τὸ ποίμνιόν σας».
Ἔτσι μᾶλλον θὰ περίμενε ὅτι θὰ γινόταν τὰ πράγματα, ὁ καλὸς αὐτός ποιμήν. Ὅμως, ὅπως λέει, δὲν συνέβη κάτι τέτοιο. Δὲν τοὺς εἶπαν ὅτι πρόκειται περί διωγμοῦ. Δὲν τοὺς ζήτησαν νὰ ἀρνηθοῦνε τὴν πίστι τους. Καὶ πολὺ χαρούμενοι καὶ εὐτυχείς, ἀφοὺ δὲν τοὺς εἶπαν ὅτι πρόκειται περὶ διωγμοῦ, ἀλλὰ περὶ ἀγαθοεργίας, δέχτηκαν νὰ κάμουν ὅτι τοὺς ζητοῦσαν. Τί τοὺς ζήτησαν; Τοὺς ζήτησαν «νὰ εἶναι ὑπεύθυνοι». Νὰ βοηθήσουν «νὰ συμβάλλουν γιὰ τὴν ἀντιμετώπισι τῆς πανδημίας». Κάτι καλό τοὺς ζήτησαν. Ὄχι κάτι κακό. Καλὸ γιὰ τοὺς ἴδιους καὶ γιὰ ὅλους.
Τί ζήτησε ὁ ὅφις ἀπὸ τὴν Εὔα στὸν Παράδεισο; Νὰ κάνει κάτι κακό; Ὄχι βέβαια. Νὰ φάει ἕνα μηλαράκι τῆς ζήτησε. Γιὰ τὸ καλό της ἀσφαλῶς. «Θὰ γίνεις ὅπως τὸν Θεό». Τῆς ὑποσχέθηκε θέωσι, ὁ ὅφις. Καὶ ποιὸ ἦταν τὸ κίνητρό του; Ἡ φιλανθρωπία του, φάνηκε ἐξ ἄλλου ἀπὸ τὰ ἀποτελέσματα.
Ἐδὼ δὲν μιλάμε γιὰ μιὰ γυναίκα μοναχή καὶ ἄπειρη στὶς μεθοδίες τοῦ ἀρχεκάκου. Ἐδὼ, ὅπως μᾶς λέει ἀρχιερέως στόμα, «ἡ Σύνοδος καὶ τὸ σῶμα τῶν ἐπισκόπων τὸ ξεκαθαρίσαμε». Ἡ Σύνοδος καὶ τὸ σῶμα τῶν ἐπισκόπων!!! Τί ξεκαθαρίσανε; Ὅ,τι «Τὰ κίνητρα τῆς πολιτείας ἦταν ἡ διαφύλαξι τῆς δημόσιας ὑγείας». Ἄρα κάτι πολὺ καλό. Τὸ σῶμα τῶν ἐπισκόπων συνεσκέφθη καὶ ἀποφάσισε αὐτό.
Ἄς ἀφήσουμε τὶ πραγματικὰ ἔγινε καὶ ἄς δεχτοῦμε, ὡς ὑπάκουα καὶ εὔπιστα δίποδα, ὅσα λέει ὁ διάδοχος τοῦ ἁγίου Πέτρου Ἄργους καὶ οἱ ὑπόλοιποι ἱεράρχες. Ἄς δεχτοῦμε ὅτι οἱ ἐπισκοποι «ξεκαθαρίσανε» τὸ θέμα, τὸ ἔψαξαν καὶ ἀποφάσισαν. Μὲ τί κριτήρια ἐξέτασαν; Μὲ τὶ κριτήρια ἔπρεπε νὰ ἐξετάσουν; Τὰ λένε οἱ ἅγιοι πατέρες: Πρέπει πρώτα νὰ ἐξετασθῇ τὸ θέμα τῆς πίστεως. Τί συνέπειες θὰ ἔχει γιὰ τὴν πίστι ἡ κάθε ἐνέργεια. Ἀφοὺ ἐξετασθῇ αὐτὸ τότε θὰ πρέπει νὰ γίνει ἐξέτασις τῶν πραγμάτων, τῶν γεγονότων. Ὅπως ὅταν συζητᾶ τὸ πλῆθος τῶν ἐπισκόπων πρέπει πρώτα νὰ ἐξασφαλίζεται ἡ συμφωνία τῆς πίστεως καὶ μετὰ νὰ ἀντιμετωπίζονται τὰ προβλήματα –δηλαδὴ τὸ ἀντίθετο ἀπὸ ὅσα ἔγιναν στὸ Κολυμπάρι ὅπου παραμερίστηκε ἡ πίστις καὶ οἱ κανόνες καὶ οἱ ἀποφάσεις τῶν Συνόδων καὶ πῆραν ἀποφάσεις ἐνάντιες, ἐπιζήμιες καὶ διαλυτικὲς τῆς Ἐκκλησίας:
«…οὐδὲ πρέπει προκρίνεσθαι πράγματος ἐξέτασιν τῆς περὶ πίστεως ἐξετάσεως. Χρὴ γὰρ πρῶτον πᾶσαν περὶ τῆς πίστεως διαφωνίαν ἐκκόπτεσθαι καὶ τότε τὴν περὶ τῶν πραγμάτων ἔρευναν ποιεῖσθαι». (Μέγας Ἀθανάσιος: PG25, 736)
Ἔπρεπε δηλαδὴ πρώτα νὰ ἐξετάσουν τὴν πίστι τῶν ἀρχόντων, ἀπὸ τὰ ἔργα τους ἐννοεῖται, μετὰ νὰ ἐξετάσουν τὶς συνέπειες γιὰ τὸ σῶμα τῆς ἐκκλησίας μακροπρόθεσμα καὶ εἰς βάθος καὶ κατόπιν νὰ προχωρήσουν στὶς ἐνέργειες ποὺ θὰ ὡφελοῦσαν τοὺς ἀνθρώπους χωρὶς νὰ βλάψουν τὴν Ἐκκλησία. Φυσικὰ δὲν ἐξέτασαν τίποτα ἀπὸ ὅλα αὐτά. Συμπεριφέρθηκαν ὡς μισθωτοὶ τῆς πολιτείας, τοῦ Καίσαρος. Ὄχι μόνο ἀδιαφόρησαν ἀλλὰ συμπεριφέρθηκαν ὡς δοῦλοι καὶ συνεργάτες τῆς πολιτείας στὸν διωγμό τῆς πίστεως.
Ὁ παρῶν διωγμὸς εἶναι πολὺ χειρότερος ἀπὸ τοὺς παλαιοὺς διωγμούς, ἐπειδὴ ἐνῷ εἶναι διωγμὸς παρουσιάζεται καὶ διατυμπανίζεται ἀπὸ τὴν ἴδια τὴν Ἱεραρχία ὅτι δὲν εἶναι.
Στὸν διωγμὸ τῆς ἐκκλησίας ἀπὸ τὸν Κωνστάντιο κατὰ τὴν Ἀρειανικὴ αἴρεσι, ὁ αὐτοκράτορας καὶ ὁ κρατικὸς μηχανισμὸς σὲ συνεργασία μὲ τοὺς αἱρετικοὺς ἐπισκόπους ἐδίωκαν τοὺς ὀρθοδόξους ἐπισκόπους, ἱερεῖς καὶ πιστούς. Ὅμως ὑπῆρχαν καὶ οἱ ὀρθοδοξοι ἐπίσκοποι σὲ ὅλη τὴν τότε ὑφήλιο, (μέχρι τὴν Ἱσπανία , τὴν Λιβύη , τὴν Καρχηδόνα –πολλὰ ἀπὸ αὐτὰ τὰ μέρη ποὺ σήμερα ξέχασαν οἱ πολιτικοί μας καὶ οἱ συνεργάτες τους ἱεράρχες ὅτι ἦταν τόποι μὲ ἑλληνικὸ καὶ ὀρθόδοξο πολιτισμό) ποὺ ὁμολογοῦσαν τὴν πίστι καὶ ὑφίσταντο μαρτύρια καὶ διωγμοὺς. Σήμερα σύσσωμη (σχεδὸν) ἡ ἱεραρχία (ἐλάχιστες ἀλλὰ ὑπαρκτές οἱ ἐξαιρέσεις) σὲ ὅλη τὴν ὑφήλιο ἔχει γίνει συνεργάτις τοῦ Καίσαρος στὸ διωγμὀ ἐναντίον τῆς πίστεως. Ἐκεῖ ἔγκειται ἡ μεγάλη διαφορά.
Τότε ἔβλεπαν ὅλοι τὶς λεηλασίες, τοὺς ἐξευτελισμοὺς, τὶς ἐξορίες, τὶς δολοφονίες τὶς δηώσεις τῶν ἐκκλησιῶν ἀπὸ τοὺς ἀρειανοὺς ἐπισκόπους καὶ ὁπαδούς καὶ τὸν κρατικό μηχανισμό. Καὶ τότε, ὅπως καὶ τώρα, εἶχε δημιουργηθῇ κλίμα τρομοκρατίας καὶ ἐκφοβισμοῦ. Ἀπλῶς τότε ἡ ζωή σου ἐκινδύνευε ἄμεσα νὰ ἀφαιρεθῇ, σὲ σκότωναν, σήμερα σὲ ἀπειλοῦν μὲ τὸν φόβο τῆς ἁρρώστιας. Καὶ τότε , ὅπως καὶ σήμερα ὑπῆρχαν οἱ ἀπειλὲς τῶν προστίμων (ζημία χρημάτων) πρὸς ὅλους καὶ μάλιστα πρὸς τοὺς τοπικούς ἄρχοντες ὥστε νὰ ἀναγκάζουν τοὺς ὀρθοδόξους ἐπισκόπους νὰ προσυπογράφουν καὶ νὰ δηλώνουν ὑποταγὴ στὸν αὐτοκράτορα καὶ στοὺς αἱρετικούς (ἀποκηρύσσοντας τὸν μέγα Ἀθανάσιο):
Καὶ γὰρ καὶ πολιτευταῖς ἐγράφετο, καὶ ἦν ἀπειλή, ζημία χρημάτων, εἰ μὴ ἀναγκάζοι ἕκαστος τὸν τῆς ἰδίας πόλεως ἐπίσκοπον ὑπογράφειν. Καὶ ὅλως πᾶς τόπος καὶ πᾶσα πόλις ἐπεπλήρωτο φόβου καὶ ταραχῆς τῶν μὲν ἐπισκόπων ἑλκομένων, τῶν δὲ δικαστῶν ὁρώντων τοὺς ὀδυρμοὺς καὶ στεναγμοὺς τῶν λαῶν. (Μέγας Ἀθανάσιος: PG25,729)
Σήμερα μιὰ μικρή μειoψηφία ἱεραρχῶν, ὅπως καὶ στὴν περίπτωσι τοῦ Κολυμπαρίου καὶ τῆς εἰσπηδήσεως στὴν Οὑκρανία, σὲ συνεργασία μὲ τοὺς κρατοῦντες μὲ τὶς ἀπειλὲς τῆς ἀστυνομίας καὶ τὶς ἐπαγγελίες πρὸς τοὺς προθύμους κατάφεραν νὰ ἐκφοβήσουν τοὺς πολλοὺς καὶ νὰ ξεχάσουν τὴν εὐσέβεια καὶ τὴν ὀρθότητα τῆς πίστεως:
Οἱ δὲ τοὺς ἀποσταλέντας καὶ τὰς ἀπειλὰς τῆς ἐκ προφάσεως συκοφαντίας φοβηθέντες μεταθῶνται τῆς ἑαυτῶν ὀρθῆς καὶ εὐσεβοῦς μνήμης. Οὕτω γοῦν ἐβιάσατο βασιλεὺς τὸ τοσοῦτον τῶν ἐπισκόπων πλῆθος, τὰ μὲν ἀπειλῶν, τὰ δὲ ἐπαγγελλόμενος … καὶ ἠνάγκασε τοὺς τοσούτους τοῖς ὀλίγοις συναριθμηθῆναι. (Μέγας Ἀθανάσιος: PG25,729)