(Μ. Βασίλειος – Ερμηνεία στον 61ο Ψαλμό)
Τοῦ Ν. ΣΑΚΑΛΑΚΗ
Ο Μ. Βασίλειος στην Ερμηνεία του 61ου Ψαλμού, για το στίχο «Ότι συ αποδώσεις εκάστω κατά τα έργα αυτού», εννοιολογεί τη διατύπωσή του ως εξής: «Έθλιψας τον αδελφόν; Εκδέχου το ίσον. Άρπασας τα των υποδεεστέρων; κατεκονδύλισας πένητας; κατήσχυνας εν λοιδορίαις; εσυκοφάντησας; κατεψεύσω; αλλοτρίοις επεβούλευσας γάμοις; επιώρκησας; όρια Πατέρων μετέθηκας; κτήμασιν ορφανών επήλθες; χήρας εξέθλιψας; την παρούσαν ηδονήν των εν επαγγελίαις αγαθών προετίμησας; Εκδέχου τούτων την αναμέτρησιν. Οία γαρ σπείρει έκαστος, τοιαύτα και θερίσει».
Συνοψίζει περιεκτικά την αμαρτία, ως θεοποιημένη θέληση του ανθρώπου, που εκτρέπει την ανθρώπινη ελευθερία από την θεολογική βάση της, που είναι οι εντολές-θέλημα του Αγίου Τριαδικού Θεού.
Διακρίνουμε βαθιές θεολογικές διευκρινήσεις στο βασικό πεδίο του προσωπικού αγώνα, που οφείλει να διαμορφώνει κάθε ορθόδοξος στα όρια της Εκκλησίας. Να τονίσουμε, ότι για το Μ. Βασίλειο και για όλους τους Πατέρες, η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι η Εκκλησία του Χριστού και όχι μια «Ανατολική» έκφραση της Χριστιανικής πίστεως, όπως δέχεται σήμερα η παναίρεση του Οικουμενισμού. Επαναλαμβάνει την εντολή της Αγίας Γραφής: «Μη μέταιρε όρια αιώνια, α έθεντο οι Πατέρες σου» (Παροιμίες–Κβ, 28). Στην Ορθοδοξία όταν λέμε «Όρια Πατέρων», εννοούμε την εμπειρία του ορώντος τον Θεόν, την ανέκφραστη αυτή αλήθεια-εμπειρία της Θεώσεως, όπως συνέβη με τον Απόστολο Παύλο, ο οποίος στον παράδεισο άκουσε άρρητα λόγια, που δεν μπορεί ανθρώπινη γλώσσα να τα διατυπώσει.
Η Πατερική λειτουργικότητα, παρουσία και διδασκαλία, οριοθετούν τον Ορθόδοξο χώρο χάρις στην μυστική ενέργεια και έλλαμψη του Αγίου Πνεύματος.
Στον 5ο Αναβαθμό του βαρέως ήχου διαβάζουμε: «Του καρπού της γαστρός οι άγιοι πνευματοκινήτως αναβλαστούσι πατρώα δόγματα υιοθεσίας».
Ο Άγιος Νικόδημος ερμηνεύει: «Οι άγιοι, λέγω, ούτοι οι υπό του Αγίου Πνεύματος κινούμενοι και λαμβάνοντες σπέρματα Θεία και πνευματικά εις την καρδίαν τους, αυτοί αναβλαστάνουσιν εξ εκείνων των πνευματικών σπερμάτων δόγματα, ήγουν θεωρίας υψηλάς και θεοπρεπείς υπολήψεις. Πατρώα δε λέγει τα δόγματα ταύτα, ήγουν Πνευματικά, όμοια με τον Θείον αυτών Πατέρα, ήτοι το Πνεύμα το Άγιον, το οποίον τους αναγέννησε δια του Αγίου Βαπτίσματος».
Ανάλογες θεολογικές θέσεις-ερμηνείες έχουμε και στον 9ο Αναβαθμό του δ΄ ήχου: «Αγίω Πνεύματι θεογνωσίας πλούτος, θεωρίας και σοφίας. Πάντα γαρ εν τούτω τα Πατρώα δόγματα, ο Λόγος εκκαλύπτει».
Με απλά λόγια, οι Πατέρες διαφύλαξαν ακέραια τη θεολογική παράδοση (όρια) της Εκκλησίας διδάσκοντας το πλήρωμα εν Πνεύματι Αγίω, όπως μας πληροφορούν και οι Αναβαθμοί της Ορθόδοξης υμνολογίας. Κάθε αλλοτρίωση της θεολογίας από την πατερική παράδοση, συνιστά «μετάθεση» των ορίων της πίστεως, προσβολή του Αγίου Πνεύματος, απώλεια σωτηρίας. «Αυτοί δε ηπείθησαν και παρώξυναν το Πνεύμα το άγιον αυτού, και εστράφη αυτοίς εις έχθραν· αυτός επολέμησεν αυτούς», προειδοποιεί ο προφήτης Ησαΐας (Ησ. ξγ΄,10).
Να τονίσουμε, ότι οι αποφάσεις της ψευδο-συνόδου της Κρήτης συνιστούν μετάθεση των ορίων της Εκκλησίας, που έθεσαν συνοδικά οι Θεοφόροι Πατέρες. Σύμφωνα με την Αγία Γραφή, όπως τονίζει ο Μ. Βασίλειος, τα οικουμενιστικά όρια αποτελούν παράβαση Θεϊκής εντολής, αντιλογία προς το Πνεύμα το Άγιον. Έξω από τα όρια της Ορθοδοξίας δεν υπάρχει η αλήθεια, δεν υπάρχει Πνευματική ζωή, δεν υπάρχει Εκκλησιαστική σωτηρία.
Η σημερινή μετα-πατερική ποιμαντική, που συνήθως αυτοσχεδιάζει μακριά από τις Εκκλησιολογικές και θεολογικές αρχές της Πατερικής θεολογίας, προωθεί για κύρια αγιαστική αυτοσυνειδησία την άσκηση και όχι την ορθή πίστη.
Η οικουμενιστική ποιμαντική διακοσμεί με σωτηριολογικά περιγράμματα την Εκκλησία, δημιουργώντας πλατύτερα αιρετικά στρώματα πίστεως, περιλαμβάνοντα και τις «ετερόδοξες» εκκλησίες.
Απέναντι στο μεγάλο και ιερό καθήκον για την υπεράσπιση της Ορθοδοξίας οι Ι. Μονές, οι χριστιανικές αδελφότητες, οι Ενοριακοί κύκλοι γραφής, οι Επίσκοποι, το επίσημο Άγιο Όρος και πολλοί γέροντες καθώς και το ορθόδοξο πλήρωμα, συνελήφθησαν χωρίς αγωνιστική συνείδηση, χωρίς πνευματική ετοιμότητα. Αρκούνται στην «φρόνιμη» αγιότητα και καθαρότητα ψυχής.
Ο Ι. Χρυσόστομος τους διαψεύδει: «Τα γαρ ορθά δόγματα περί Θεού λεγόμενα, αγιάζει την ψυχήν· ει δε λόγω φησιν αγιάζεσθαι μη θαυμάσης· και ότι περί δογμάτων, φησίν, επήγαγεν· ο λόγος ο σος αλήθεια εστίν» (Ομιλία πβ΄, στο κατά Ιωάννην). Όταν τα όρια της πίστεως, τα όρια των Πατέρων, τα Πατρώα δόγματα μετατεθούν, τότε δεν υπάρχει στα νέα όρια αγιασμός και σωτηρία. Γι’ αυτό και ο Μ. Βασίλειος στην Ερμηνεία του 61ου Ψαλμού ερωτά: «όρια Πατέρων μετέθηκας;» Η σιωπή μπροστά στην μετάθεση των Πατερικών ορίων σημαίνει: Μείξη Οικουμενισμού και Ορθοδοξίας, αυτοφυλάκιση στην αίρεση, απώλεια Αγίου Πνεύματος, περιφρόνηση των πατρώων Δογμάτων. Ο Οικουμενισμός «κατασκευάζει» νέα όρια, κλάδους σωτηρίας, με ανθρώπινες επινοήσεις-υποκειμενικότητες, όπως για παράδειγμα τη βαπτισματική θεολογία.
Ένας ορθόδοξος, που ασπάζεται την αίρεση του οικουμενισμού δεν σώζεται Εκκλησιαστικά, οδηγείται στην απώλεια.
Ένας αβάπτιστος δεν θα μπορέσει να εισέλθει στη Βασιλεία του Θεού. Οι θέσεις του Χριστού είναι σαφείς:
«Εάν μη τις γεννηθή εξ ύδατος και Πνεύματος ου δύναται εισέλθειν εις την Βασιλείαν του Θεού» (Ιωάν. Γ΄,5), όπως και «ο πιστεύσας και βαπτισθείς σωθήσεται» (Μαρκ. Ιστ,16).
Το βάπτισμα των Παπικών, Προτεσταντών, Αγγλικανών κ.λ.π. είναι εκτός των Αγιογραφικών και Πατερικών ορίων, εκτός Εκκλησίας, ως συνέχεια μιας αιρετικής επιλογής.
Στο γενικότερο θεολογικό-φιλοσοφικό ερώτημα: «ποια θεολογική σύνθεση θα καθορίσει την σωτηρία ενός ανθρώπου, που δεν γνώρισε την αληθινή πίστη;», η απάντηση περιγράφεται από τον ίδιο τον Κύριο, που γνωρίζει τη λειτουργία όλων των συνειδήσεων στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον. Το πέρασμα από το παρελθόν στο παρόν και στην κρίση, δεν είναι πρόβλημα για το Χριστό, ως Θεό αληθινό.
Για παράδειγμα, οι κρίσεις του Χριστού για τους κατοίκους Τύρου, Σιδώνος και Σοδόμων (Ματθ. ια΄, 20-29) δεν αποτελούν ρητορικό σχήμα.
Η μετάνοια των πόλεων αυτών, σε σχήμα εμπειρικό-υπερβατολογικό, είναι δεδομένη για τον Κύριο, έστω και αν δεν υπάρχουν ως παρόντες οι κάτοικοί τους.
Ο Κύριος έβλεπε ξεκάθαρα, με Θεϊκή αναστροφή στο παρελθόν, ποια θα ήταν η συνειδησιακή αντίδρασή τους στο κήρυγμα του Ευαγγελίου, στο κήρυγμα της μετανοίας.
Έβλεπε ο Κύριος, ως Θεός, ότι στην ανάλυση του Ευαγγελίου σε θεωρητικό επίπεδο και σε εμπειρική-θαυματουργική διάσταση, οι κάτοικοι των πόλεων αυτών θα προχωρούσαν σε ρήξη με την αμαρτία με αυστηρή οργάνωση και καταμερισμό της μετάνοιας στη ζωή τους.
Στην περίπτωση αυτή, οι κάτοικοι των Σοδόμων, Τύρου και Σιδώνος, συνειδησιακά είχαν επαναφορά-τοποθέτηση στα όρια της Παλαιάς Διαθήκης και στα νέα όρια της Καινής Διαθήκης, στα όρια των Πατέρων δηλαδή.
Από εκεί και πέρα η μορφή σωτηρίας τους δεν διερευνάται, πλέον, ανθρωπίνως.
Η παντοδυναμία, η σοφία και η κρίση του Θεού, δεν γνωρίζουν εμπόδια (Αποκ. Κβ΄, 12-13).
Σήμερα, οι σεβαστοί Ορθόδοξοι Πατέρες που εφαρμόζουν γενναία τον 15ο Κανόνα, υπερασπίζονται τα όρια των Πατέρων.
Οι θέσεις τους βρίσκονται αναπτυγμένες στην Αγία Γραφή, στην πατερική διδασκαλία, στους Ιερούς Κανόνες και στην υμνολογία της Εκκλησίας.
Θα καταχωρηθούν στην Ιερή μνήμη της Ορθοδοξίας ως φυλάσσοντες τα «όρια των Πατέρων», τα Πατρώα Δόγματα, σε καιρό μεγάλης (οικουμενιστικής) αποστασίας.
ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ